• İŞE İADE DAVASI AÇILABİLMESİ İÇİN GEREKLİ 30 İŞÇİ SAYISININ TESPİTİNDE FARKLI TÜZEL KİŞİ İŞVERENLER ARASINDA ORGANİK BAĞIN YETERLİ OLMADIĞI BİRLİKTE İSTİHDAM OLGUSUNUDA ARAŞTIRILMASININ GEREKMESİ

    YARGITAY
    7. HUKUK DAİRESİ
     
    Esas No.
    Karar No.
    Tarihi:
     2014/21927
    2015/7088
    14.04.2015
    İlgili Kanun / Madde

    4857 S. İşK. /18-21

     
       
    • İŞE İADE DAVASI AÇILABİLMESİ İÇİN GEREKLİ 30 İŞÇİ SAYISININ TESPİTİNDE FARKLI TÜZEL KİŞİ İŞVERENLER ARASINDA ORGANİK BAĞIN YETERLİ OLMADIĞI BİRLİKTE İSTİHDAM OLGUSUNUDA ARAŞTIRILMASININ GEREKMESİ
      ÖZETİ   Otuz işçi sayısının belirlenmesinde fesih bildiriminin işçiye ulaştığı tarih itibariyle belirli-belirsiz süreli, tam-kısmi süreli, daimi-mevsimlik sözleşmelerle çalışan tüm işçiler dikkate alınır.
                    Somut olayda davalı şirket ile dava dışı şirkete ait ticaret sicil gazetesi kayıtlarından ortaklarının ve yönetim kurulu üyeleri ile temsilcisinin aynı kişiler olduğu görülmüştür. Ancak her iki şirketin ayrı tüzel kişiliği bulunduğundan aralarındaki organik bağ tek başına işçi sayısının toplu olarak değerlendirilmesine yeterli değildir. Organik bağın bulunmasından ziyade davacının iş görme edimini her iki şirkete birlikte sunması gerektiği yani birlikte istihdam olgusunun da bulunması gerektiği açıktır. Bu nedenle mahkemece yapılacak iş, uzman bilirkişi/bilirkişiler aracılığı ile mahallinde keşif yapılarak aynı adreste faaliyet gösterilip gösterilmediği, davacının iş görme edimini hem davalı şirkete hem de dava dışı şirkete karşı birlikte gerçekleştirip gerçekleştirmediği, davalı şirket ile dava dışı şirket arasındaki ilişki ile davacının davalı şirket ile dava dışı şirkete karşı durumu tereddütsüz olarak belirlenip birlikte istahdam olgusunun tespiti halinde şimdiki gibi hüküm kurulmalı,  aksi halde fesih bildirim tarihinde davalı işveren bünyesinde 30 dan az işçi olduğunun kabulü ile davanın reddine karar verilmesi gerekmektedir.
    ..


     
     
         
                 
                   
    Dava Türü                           : İşe İade
                    Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün, Yargıtayca incelenmesi davalı vekili tarafından istenilmekle, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dosya incelendi, gereği görüşüldü:
                    Davacı İşçi iş sözleşmesinin davalı işveren tarafından geçerli neden olmadan feshedildiğini belirterek, feshin geçersizliğine ve işe iadesine karar verilmesini talep etmiştir.
                    Davalı işveren vekili, davalı işyerinde 30'dan az işçi çalıştığını, davacının iş aktinin haklı nedenle feshedildiğini savunarak davanın reddini istemiştir.
                    Mahkemece, davalı Helba İlaç İç ve Dış San Tic LtdŞti ile dava dışı Helba Farma İlaç Gıda Paz San Tic AŞ'nin aynı iş kolunda faaliyette bulundukları ve davacı vekili tarafından ibraz edilen ticaret sicil kayıt örneğine göre her iki şirketin ortaklarının ve adreslerinin aynı olduğu, her iki şirket çalışan işçi sayısının nazara alınması gerektiği ve bu sayının da 30 un üzerinde olduğu gerekçesiyle geçersiz fesih nedeniyle davacının davalı işveren bünyesinde  işe iadesine karar verilmiştir.
                    Taraflar arasında fesih tarihi itibariyle işverence otuz veya daha fazla işçi çalıştırılıp çalıştırılmadığı ve dolayısıyla davacının işgüvencesi kapsamında kalıp kalmadığı uyuşmazlık konusu olup, normatif dayanak 4857 sayılı İş Kanunu'nun 18.maddesidir.
                    4857 sayılı İş Kanunu'nun 18.maddesinin birinci fıkrasına göre iş güvencesi hükümlerinden yararlanmak için otuz veya daha fazla işçi çalıştıran işyerinde çalışmak gerekir. Aynı maddenin dördüncü fıkrasına göre işverenin aynı işkolunda birden fazla işyerinin bulunması halinde, işyerinde çalışan sayısı bu işyerlerinde çalışan toplam işçi sayısına göre belirlenir. İşçi sayısına ilişkin bu hüküm nispi emredici olduğundan, daha az işçi sayısını öngören sözleşme hükümleri geçerli kabul edilmektedir.
                    Otuz işçi sayısının belirlenmesinde fesih bildiriminin işçiye ulaştığı tarih itibariyle belirli-belirsiz süreli, tam-kısmi süreli, daimi-mevsimlik sözleşmelerle çalışan tüm işçiler dikkate alınır.
                    Somut olayda davalı şirket ile dava dışı şirkete ait ticaret sicil gazetesi kayıtlarından ortaklarının ve yönetim kurulu üyeleri ile temsilcisinin aynı kişiler olduğu görülmüştür. Ancak her iki şirketin ayrı tüzel kişiliği bulunduğundan aralarındaki organik bağ tek başına işçi sayısının toplu olarak değerlendirilmesine yeterli değildir. Organik bağın bulunmasından ziyade davacının iş görme edimini her iki şirkete birlikte sunması gerektiği yani birlikte istihdam olgusunun da bulunması gerektiği açıktır. Bu nedenle mahkemece yapılacak iş, uzman bilirkişi/bilirkişiler aracılığı ile mahallinde keşif yapılarak aynı adreste faaliyet gösterilip gösterilmediği, davacının iş görme edimini hem davalı şirkete hem de dava dışı şirkete karşı birlikte gerçekleştirip gerçekleştirmediği, davalı şirket ile dava dışı şirket arasındaki ilişki ile davacının davalı şirket ile dava dışı şirkete karşı durumu tereddütsüz olarak belirlenip birlikte istahdam olgusunun tespiti halinde şimdiki gibi hüküm kurulmalı,  aksi halde fesih bildirim tarihinde davalı işveren bünyesinde 30 dan az işçi olduğunun kabulü ile davanın reddine karar verilmesi gerekmektedir.
                    Mahkemece bu yön üzerinde durulmaksızın eksik araştırma sonucu davanın kabulüne karar verilmesi hatalıdır.
                    SONUÇ:Temyiz olunan kararın, yukarıda yazılı nedenle BOZULMASINA,  peşin alınan temyiz harcının istek halinde davalıya iadesine 14.04.2015  tarihinde oybirliğiyle KESİN olarak karar verildi.

     

© 2019 - ÇALIŞMA VE TOPLUM DERGİSİ