• HAKLI NEDENLERLE FESİH

    İlgili Kanun / Madde
    4857 S. İşK/18-21,25

    T.C
    İSTANBUL
    BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
    28. HUKUK DAİRESİ

    Esas No. 2023/37
    Karar No. 2023/1343
    Tarihi: 17.07.2023

    HAKLI NEDENLERLE FESİH

    ÖZETİ Davacının davalıya ait işyerinde 01.12.2008 tarihinden itibaren çalıştığı, son olarak tesis işletme tesisi olarak görev yaptığı, 05.04.2019 tarihli fesih bildirimi ile iş sözleşmisinin işverence özetle davacının ahlak ve iyiniyet kurallarına uymayan halleri olduğu gerekçesiyle fesh edildiği anlaşılmıştır.
    Feshe dayanak olarak işverence sunulan belgelerden davacı hakkında diğer çalışanların davacının bir kısım olumsuz tutum ve davranışlarına yönelik dilekçeler verdiği, tanıkların da Mahkeme önündeki beyanlarında savunmayı doğruladığı anlaşılmış olup bu ispat durumuna göre Mahkemece yukarıda yazılan gerekçe ile yapılan değerlendirme yerinde bulunmuş ve davacı itirazlarına itibar edilmemiştir.
    Mahalli mahkemesinden verilen karara karşı davacı vekilince istinaf kanun yoluna başvurulmuş ve dosya istinaf incelemesi yapılmak üzere dairemize gönderilmiş olmakla dosya incelendi.

    TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ:
    İDDİANIN ÖZETİ: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davacının davalı işverenin Bilecik Tesisinde 01.12.2008 tarihinde mühendis olarak işe başladığını, sonrasında davalının Düvertepe Tesisinde işletme şefi olarak çalışıyorken 05.04.2019 tarihinde iş akdinin haksız olarak feshedildiğini, davacının aylık 11.670,00 TL brüt ücret ile çalıştığını ayrıca davalı işveren tarafından aylık 63,75 TL katkı payı ödemeli ve aylık 238,65 TL katkı payı ödemeli emeklilik sigortası yaptırıldığını, davalı işverenlik ile yapılan arabuluculuk görüşmelerinin 29.04.2019 tarihinde anlaşmama ile sonuçlandığını beyan ederek iş akdinin feshinin geçersizliğinin tespiti ile davacının işe iadesine, feshin geçersizliğine ve işe iadesine karar verilmesi halinde davacının boşta geçen süre ücretinin dört aylık ücreti olarak tespitine, işe başlatılmaması halinde davacıya sekiz aylık brüt ücreti tutarındaki miktarın işe almama tazminatı olarak tespitine karar verilmesini talep etmiştir.
    SAVUNMANIN ÖZETİ: Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle, davacının davalı işverenin Düvertepe Tesislerinde iş akdinin haklı nedenle feshedildiği 05.04.2019 tarihine kadar çalıştığını, iş akdinin 4857 Sayılı İş Kanunu md. 25/2 ve disiplin prosedürünün 4.2.5 maddesi gereğince feshedildiğini, bu nedenle davacının işe iade talebinin reddi gerektiğini savunarak davanın reddini istemiştir.
    İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ:
    Mahkemece özetle, " Somut olayda mahkememizce yapılan yargılama sonucunda ,26.03.2019 tarihli Genel Müdürlüğe hitaben yazılan Şişecam Antetli Genel Müdürlük Onay Formu başlık belgede, " Konu : Murat Buğur'un Disiplin Kuruluna Sevki Hakkında denildiği, yazı içeriğinde: " Kimyasallar Grubu İnsan Kaynakları Direktörlüğü tarafından iletilen yazıda, Camiş Madencilik A.Ş. Bilecik Maden İşletme Müdürlüğü' ne bağlı Düvertepe Maden İşletme Şefliği bünyesinde İşletme Şefi olarak görev yapmakta olan Murat Buğur' un, bağlı çalışanlarına hakaret etmek, küfür ve benzeri sözler sarf etmek, çalışanın onurunu zedelemeye yönelik olumsuz tavır ve davranışlarda bulunmak, şirket içerisinde ateşli silah kullanmak, bağlı çalışanlarını iş güvencesi ile tehdit etmek, 3. Kişilere yönelik kurumsal kimliğe uygun olmayan tavır ve davranışlar sergilemek şeklinde davranışları bulunduğu bildirilmiştir. Bu doğrultuda Murat Buğur' un Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. Disiplin Prosedürünün 4.3.3 maddesi uyarınca Disiplin Kuruluna sevki ve aynı prosedürün 4.3.2. Maddesi gereğince Disiplin Kuruluna katılacak üyelerin belirlenmesi hususunu onayınıza arz ederim ifadelerinin yazılı olduğu, yazının İnsan Kaynakları ve Kurumsal İletişim Başkanı olan Şengül Demircan imzasını taşıdığı, EK olarak Kimyasal Grubu İnsan Kaynakları Direktörülüğü tarafından iletilen yazı ifadesinin belirtildiği, Disiplin Kuruluna katılacak üyelerin Cem Oğuz, Cemal Gülşan, Dorukhan Parmakerli ve Sinan Özkan olarak belirlendiği tespit edilmiştir.
    01.04.2019 tarihli Disiplin Kurulu Toplantı Tutanağı - 1 başlıklı belge suretinin incelenmesinde; Genel Müdürlüğün onayı ile Displin Kurulunun 01.04.2019 tarihinde Şişcam Genel Merkezi dış toplantı odalarında saat 10:00 ' da bir araya gelerek ilk toplantısını yaptığı, Camiş Madencilik A.Ş. Bilecik Maden İşletme Müdürlüğü' ne bağlı Düvertepe Maden İşletme Şefliği bünyesinde İşletme Şefi olarak görev yapan davacının bağlı çalışanlarına hakaret etmek, küfür ve benzeri sözler sarf etmek, çalışanın onurunu zedelemeye yönelik olumsuz tavır ve davranışlarda bulunmak, şirket içerisinde ateşli silah kullanmak, bağlı çalışanlarını iş güvencesi ile tehdit etmek, 3. Kişilere yönelik kurumsal kimliğe uygun olmayan tavır ve davranışlar sergilemek gibi olumsuz davranışlarda bulunduğu yönündeki iddialar nedeni ile Disiplin Kuruluna sevk edildiği, konuya ilişkin olarak Maden İşletme Teknisyeni C. E, Üretim Ustabaşı M. T., Maden İşletme Teknisyeni E. Ş, Üretim Ustabaşı M. S, Kapı Kontrol ve Kantar Memuru K. S. ' nın Disiplin Kurulu huzuruna alındığı, sözlü ve yazılı beyanlarının alındığı, savunması alınmak üzere davacının da Disiplin Kurulunda huzura alındığı ve sözlü savunmasın ilişkin yazılı beyanının istendiği belirtilmiş, yazı içeriğinde yukarıda ismi geçen tüm şahısların beyanlarının özetine yer verilmiş ve el yazıları ile yazmış oldukları 01.04.2019 tarihli beyan dilekçeleri eklenmiştir. Bu dilekçelerde Maden İşletme Teknisyeni C.E, Üretim Ustabaşı M. T, Maden İşletme Teknisyeni E. Ş., Üretim Ustabaşı M. S, Kapı Kontrol ve Kantar Memuru K.S.'ın 01.04.2019 tarihli beyanlarında genel itibari ile; davacının mesai saatleri içinde çalışanlara hakaret ettiği, mesai saatleri dışında telefonla arayarak aile ve arkadaşlarının yanında hakaret ettiği, şirket ait aracı çok hızlı kullandığı, diğer araç şoförleri ile münakaşaya karıştığı, araba üzerinde şirket logosu olması nedeni ile sıkıntı yaşandığı, davacının kişisel hizmetlerini, çay, kahve servisini kendilerine yaptırdığı, ayakkabılarını taşıttığı, bilgisayarını taşıttığı, yemeğini hazırlattığı, davacının kendi evinin çatı, elektrik, tuvalet taşı değiştirme, ev taşıma, çanak anten işlerini çalışanlara yaptırdığını ve bunu yapan işçiyi bu işler için zorla ücretli izinli gösterdiği, davacının kendisine ait köpeğin bakımını ve temizliğini yaptırdığı, işyerine silah getirerek bu silahın dolu iken üç köşe teşkil ve dürbün ayarını silahın karşısına geçirdiği personel ile yaptığını, çalışma saatleri içinde çalışanlara hazırlattığı hedef tahtalarına silahla ateş ettiği, teknisyen Cihan Eren' e kendisi için hazırlanan teknisyen odasını kullandırmadığı, yasakladığı, ortak kullanım alanındaki tuvaletin diğer çalışanlar tarafından kullanımını yasakladığı, şirket telefonundan gelen aramalara cevap vermediği, arayan kişilerin arkasından küfür ettiği, mesai saatleri sırasında tabletten oyun oynadığı ve film izlediği, odasına girildiğinde gelen çalışanı kovduğu, çalışanlara fiziksel ve sözlü şakalar yaptığı, bu şakaları yaparken insanlara zarar verebilecek ağır metal gibi şeyler kullandığı, çalışanları işten çıkarmakla ve üst yönetim ile tehdit ettiği, işe gidilen araçta çalışanların konuşmasını , öksürmesini yasakladığı, davacının oğlunun sünnet düğününde takı takmamış firmalar ile iş yapmadığını, takı takan firmalara imtiyaz tanıdığını, çalışanlara oğlum, yavrum gibi sözlerle hitap ettiği, numune son analizinde M. S' a tepsi içinde numuneyi getirterek içinden silisi yüksek malzemeyi alarak numune analizinin farklı çıkmasına sebep olduğu, üçüncü kişilere yaptırdığı numuneleri kendi ocağı adına kaydederek kamufle ettiği, çalışan M. S' ın mesaisinden önce saat 07:30' da işyerine getirterek çayı hazırlattığı ve klimayı açtırdığı, kahvesi unutulduğunda davacının kapıları tekmelediği beyan edilmiş ayrıca K. S. isimli çalışanın davacının davranışları neden ile psikolojisinin bozulduğunu, evde eşi ve çocukları ile sorun yaşadığını ve beyan tarihinden 4 ay önce intiharın eşiğinden döndüğünü beyan ettiği tespit edilmiştir. Davacı M. B 01.04.2019 tarihli yazılı beyanında; çalıştığı süre zarfından iyi ilişkiler kurmaya gayret ettiğini, kendisine yöneltilen iddiaları içerecek herhangi bir davranışı olmadığını, söz konusu iddiaları kabul etmediğini, kendisinden şikayetçi olan kişilerin tarafına bildirilmesini istediği, bu kişilerin alkol, uyuşturucu bağımlısı olup olmadıkları, ağır bir travma geçirip geçirmedikleri, psikolojik ilaçlı tedavi görüp görmedikleri konusunda bilgi istediği, hakkında mesnetsiz ve gerçeğe aykırı beyanda bulunan kişiler hakkında yasal yollara başvuracağını bildirdiği görülmüştür. Disiplin Kurulu Kararı olarak; " ... davacı hakkında ileri sürülen iddiaları gerçekleştirdiğinin tespit edildiği, akdi ilişkiye devamın çekilmez hale gelip gelmediğinin ölçütünü objektif iyi niyet yani dürüstlük kurallarının oluşturduğu, taraflardan birinin davranışı yüzünden iş ilişkisinde bulunması gereken güven temeli çökerse karşı tarafın haklı nedenle fesih hakkını kalabileceği, işverenin işyerinde mobbinge maruz kalan işçiyi koruma yükümü olduğu bu nedenle davacının eylem ve davranışlarının Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. Disiplin Prosedürü' nün* " İşten Çıkarma Cezasını Gerektiren Eylemler" başlıklı 4.2.5. Maddesinin; - Eylemleri ile sonuçta Topluluğu zarara sokacak surette görevini kötüye kullanmak, - İşyerinde genel ahlak kurallarına aykırı eylemlerde bulunmak, - Amirlerine ve / veya iş arkadaşlarına küfür ve benzeri sözler sarf etmek sureti ile sataşmak, - İş Kanunu' nun 25/II maddesinde belirtilen diğer davranışlarda bulunmak, hükümleri ile 4857 Sayılı İş Kanunu' nun Ahlak ve iyi iyet kurallarına uymayan haller ve benzerleri başlıklı 25/II maddesinin, d) İşçinin, işverene yahut onun ailesi üyelerinden birine yahut işverenin başka işçisine sataşması, işyerine sarhoş yahut uyuşturucu madde almış olara gelmesi ya da işyerinde bu maddeleri kullanması, e) İşçinin, işverenin güvenini kötüye kullanmak, hırsızlık yapmak, işverenin meslek sırlarını ortaya atmak gibi doğruluk ve bağlılığa uymayan davranışlarda bulunması, hükümlerine uyduğu anlaşıldığından iş sözleşmesinin haklı nedenle tazminatsız olarak feshedilmesine karar verilmiştir." . denilmiştir başkan C. O üye C. G, üye Av. D. P ve üye Av. S. Ö tarafından imzalanmıştır
    Sn. M. B - İşletme Şefi ( Düvertepe ) başlıklı 05.04.2019 tarihli iki sayfadan ibaret yazıda; davacının hakkındaki iddialara ilişkin disiplin sürecinin tamamlandığı,
    - Tarafınıza bağlı olarak çalışan personele sürekli olarak hakaret ettiğiniz, küfür ve benzeri sözler sarf ettiğiniz, yine gıyabında kendi yöneticileriniz hakkında hakaret içeren konuşmalar yaptığınız,
     - Personeli, işletme içerisinde, çantanızı taşıtma, yemeğinizi hazırlama, sürekli olarak çay servisi yaptırma gibi görev tanımları içerisinde olmayan işleri yapmaya zorladığınız, - Evinizin çatısının yapılması, evinize çanak anten takılması, şahsi arabanızın lastiklerinin yenilenmesi gibi kişisel işlerinizi personele yaptırdığınız,
     - Taşıma ruhsatı olmayan bulundurma ruhsatlı silahlarınızı şirket aracı ile işletmeye getirdiğiniz, personele levhalardan hedef tahtası yaptırarak işletme sahasında bu silahlar ile atış yaptığınız, atış yaparken personeli de hedef alanının yakınında bulundurduğunuz,
    - Kendi köpeğinizi işletme sahasında beslediğiniz, köpeğinizin temizlik, aşı gibi tüm bakımını personele yaptırdığınız, hafta sonları ve bayram tatillerinde bir personeli köpeği beslemesi için işletmeye gitmeye zorladığınız,
     - Alınan numuneler ile oynayarak analiz sonuçlarının olması gerekenden farklı çıkmasına yol açtığınız,
     - Çocuğunuzun sünnet düğününe katılarak altın takan maden işletmecilerinin madenlerinden gerekmiyorken, çok sayıda numune alarak ücretsiz olarak analiz yaptırdığınız, çok sayıda ölçüme rağmen maden alımı olmadığı, söz konusu analizlerin madenler için adeta sertifika gibi kullanıldığı, bunun yanında işletmeye faydası olacağı düşünülen madenlerden ise maden işletmesi sahibinin çocuğunuzun sünnet düğününe katılmamış olması nedeni ile numune alınmadığı,
     - Müteahhit firma yetkilileri ve yerel halk ile sık sık kavga boyutuna varacak sorunlar yaşadığınız tespit edilmiştir ''denilerek davacının iş akdinin Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. Disiplin Prosedürü' nün " İşten çıkarma cezasını gerektiren eylemler " başlıklı 4.2.5. Maddesinin hükümleri ve 4857 Sayılı İş Kanunu'nun 25/II maddesinin (d) ve (e) bentleri gereğince 05.04.2019 tarihi itibariyle feshedildiğinin bildirildiği ve yazının davacının ihtirazı kaydını taşıyan imzasına tebliğ edildiği tespit edilmiştir.
    Özlük dosyası kapsamında ayrıca davacının bir sosyal medya hesabından yaptığı sözlü paylaşımların sunulduğu, metal levha olan bir fotoğrafın olduğu, metal levhanın üzerinde delikler olduğu, bir başka fotoğrafta nişan almış ve poz verir vaziyette uzun namlulu silah tutan bir kişinin bulunduğu, kilitli kapı ve kilitli pencere fotoğraflarının sunulduğu, bir takım izlerin yer aldığı ağaç ve duvar- kapı fotoğraflarının sunulduğu görülmüş olup dosya kapsamında sunulan tutanaklar, davacının disiplin soruşturmasına ilişkin belgeler ve tanık beyanları birlikte değerlendirildiğinde iş akdinin devamının davalı taraftan beklenilemeyeceğinin kabulü ile aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur." gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
    İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ:
    İstinaf Yoluna Başvuran Davacı Vekili Tarafından İleri Sürülen İstinaf Sebepleri : Davacı vekili istinaf dilekçe özetle; davacı hakkında fesihle ilgili yapılan isnatların asılsız olduğunu, davacının işini gerektiği gibi yaptığını ancak bazı usulsüzlüklere itiraz etmesi üzerine bir kısım haksız isnatlarla işten çıkarıldığını, davalı tanıklarının yalan beyanda bulunduğunu, tanıkların işten çıkarılma baskısı altında olduğunu, işverence tutunak tutunaklar ile baskı altındaki tanıklara göre hüküm kurulmasının hatalı olduğunu ileri sürerek ve resen görülecek nedenlerle kararın ortadan kaldırılmasını istemiştir.
    TARAFLAR ARASINDAKİ UYUŞMAZLIK KONULARI:
    Taraflar arasındaki temel uyuşmazlık iş sözleşmesinin işverence geçerli nedenle feshedilip edilmediği hususunda toplanmaktadır.

    DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ ve HUKUKİ SEBEPLER:
    6100 sayılı HMK’nın 355. maddesi uyarınca istinaf incelemesi, istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak yapılır. Ancak, Bölge Adliye Mahkemesi kamu düzenine aykırılık gördüğü takdirde bunu re’sen gözetir.
      Başvuru dilekçesindeki itirazlar gözetilerek belirlenen uyuşmazlık konusu hususlar, işe iade davasının koşullarından sonra teker teker aşağıda irdelenmiştir:
      İşe iade davasının koşulları:
      Taraflar arasındaki iş akdinin belirsiz süreli olduğu, fesih tarihinde aynı işkolunda 30 kişiden fazla işçi çalıştığı, davacının hizmet süresinin 6 ayın üzerinde olduğu, davacının işyerinin bütünü sevk ve idare eden işveren vekili ve yardımcısı olmadığı, işçi alma ve çıkartma yetkisi bulunmadığı, davanın yasal süresinde açıldığı tespit edilmiştir.
      Ayrıca feshin usulü yönünden (4857 S.K. m.19/1) yapılan incelemede davalı işverenlikçe fesih bildiriminin yazılı olarak yapıldığı anlaşılmıştır.
      İstinaf yoluna başvuran davacı yönünden anlaşmazlık konusu hususların incelenmesi:
      Taraflar arasında iş sözleşmesinin davalı tarafça haklı veya geçerli nedenle fesh edilip edilmediği hususunda uyuşmazlık bulunmaktadır.
      Davacının davalıya ait işyerinde 01.12.2008 tarihinden itibaren çalıştığı, son olarak tesis işletme tesisi olarak görev yaptığı, 05.04.2019 tarihli fesih bildirimi ile iş sözleşmisinin işverence özetle davacının ahlak ve iyiniyet kurallarına uymayan halleri olduğu gerekçesiyle fesh edildiği anlaşılmıştır.
      Feshe dayanak olarak işverence sunulan belgelerden davacı hakkında diğer çalışanların davacının bir kısım olumsuz tutum ve davranışlarına yönelik dilekçeler verdiği, tanıkların da Mahkeme önündeki beyanlarında savunmayı doğruladığı anlaşılmış olup bu ispat durumuna göre Mahkemece yukarıda yazılan gerekçe ile yapılan değerlendirme yerinde bulunmuş ve davacı itirazlarına itibar edilmemiştir.
       İlk Derece Mahkemesi’nin kararında Dairemizce re'sen gözetilecek kamu düzenine aykırılık hallerinden hiç birisinin bulunmadığı saptanmıştır.
      Tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, İlk Derece Mahkemesi’nin objektif, mantıksal ve hayatın olağan akışına uygun, dosyadaki verilerle çelişmeyen tespitlerine ve uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile İlk Derece Mahkemesi kararında yazılı gerekçelere göre davacı vekilinin istinaf başvurusunun ESASTAN REDDİNE karar vermek gerekmiştir.
    HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
    İlk Derece Mahkemesi kararı usul ve esas yönünden hukuka uygun bulunduğundan, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 353/1,b-1. maddesi gereğince davacı vekilinin istinaf başvurusunun ESASTAN REDDİNE,

    Alınması gerekli 269,85 TL istinaf karar harcından peşin alınan 80,70 TL harcın mahsubu ile bakiye 189,15 TL harcın davacıdan alınarak hazineye irat kaydına,
    Davacı tarafça yapılan istinaf yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına,
    İstinaf incelemesi sırasında duruşma açılmadığından davalı yararına istinaf vekalet ücreti takdirine yer olmadığına,
    Karar tebliğ ve harç müzekkeresi işlemlerinin ilk derece mahkemesi tarafından yapılmasına,
    Dosya üzerinde yapılan inceleme sonunda, 7036 sayılı İş Mahkemeleri Kanununun 8/1-a maddesi uyarınca KESİN olmak üzere,17/07/2023 tarihinde oy birliği ile karar verildi.

     

© 2019 - ÇALIŞMA VE TOPLUM DERGİSİ