• ÇALIŞMA SÜRELERİNİ BELİRLEYEN HÜKÜMLERİN NİSPİ EMREDİCİ NİTELİKTE OLDUĞU TİS İLE İŞÇİ ALEYHİNE DEĞİŞTİRİLEMEYECEĞİ

    İlgili Kanun / Madde
    4857 S. İşK/6r3

    T.C
    YARGITAY
    9. HUKUK DAİRESİ

    Esas No. 2018/4109
    Karar No. 2018/11386
    Tarihi: 22.05.2018

    l ÇALIŞMA SÜRELERİNİ BELİRLEYEN HÜKÜMLERİN NİSPİ EMREDİCİ NİTELİKTE OLDUĞU TİS İLE İŞÇİ ALEYHİNE DEĞİŞTİRİLEMEYECEĞİ

    ÖZETİ: 4857 sayılı İş Kanunu’nun “Çalışma süresinden sayılan haller” başlıklı 66. maddesinin “c” bendinde “İşçinin işinde ve her an iş görmeye hazır bir halde bulunmakla beraber çalıştırılmaksızın ve çıkacak işi bekleyerek boş geçirdiği sürelerin çalışma süresinden sayılacağının düzenlendiği, davalı işverenlikte uygulanmakta olan toplu iş sözleşmesi hükmü gereğince haftada 5.5 gün 24 saat esasına göre çalışan işçi yönünden 24 saat çalıştığı gün için yalnızca 3 saat fazla çalışma ücreti ödeme yapılacağı kabul edildiğinde, nispi emredici nitelikteki çalışma süresinin haftalık en çok 45 saat olacağı yönündeki 63. madde hükmü ile 67. maddedeki gece çalışması 7,5 saat üzerinden olmayacaktır.

    DAVA: Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, temyizen incelenmesi davacı vekili tarafından istenilmekle, temyiz talebinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
    A) Davacı İsteminin Özeti:
    Davacı, T.C. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı İş Teftiş Kurulu Müfettişlerince işyerinde yapılan denetim neticesinde düzenlenen raporun davacı kuruma idari para cezasının gönderilmesiyle haberdar olduklarını, müfettiş raporundaki fazla çalışma tespitlerinin gerçeği yansıtmadığını; işletmede çalışan tüm işçilerin sendikalı olup yıllık ikiyüzyetmiş saat fazla çalışma yaptırıldığını ve bu mesailerin İş Kanunu ve Toplu İş Sözleşmesi'ne uygun ödendiğini, bordro ve puantajların birbiriyle uyumlu olduğunu ve ödemelerin banka kanalıyla yapıldığını, raporda belirtilen çalışma sürelerinin hayatın olağan akışına aykırı olduğunu iddia ederk T.C. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı İş Teftiş Kurulu Müfettişleri tarafından hazırlanan 26.02.2015 tarih ve 7241-PRG-10,9687 PRG 04 nolu programlı teftiş raporuna itirazlarının kabulü ile raporda adı geçen işçilere ait bir fazla çalışma ve fazla çalışma alacağı olmadığının tespitine ve raporun iptaline karar verilmesini talep etmiştir.
    B) Davalıların Cevabının Özeti:
    Davalılar, davanın süresinde açılmadığını, müfettiş raporlarının aksi kanıtlanıncaya kadar geçerli olduğunu savunarak, davanın reddini istemiştir.
    C) Yerel Mahkeme Kararının Özeti:
    Mahkemece, toplanan kanıtlar ve bilirkişi raporuna dayanılarak, Antalya Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürlüğü'nün 26/02/2015 tarih ve 7241-PRG-10,9687 PRG 04 sayılı programlı teftiş raporunda davalı işçinin hizmet vasıta şoförü olarak çalıştığı, fazla çalışma süre ve ücretlerinin tespit edildiği, fazla çalışma ücretlerinin ödemesini yapması gerektiği belirtilerek tespiti yapılan hususlarda davacı işverenliğe süre verildiği, süre sonunda hazırlanan teftiş raporunun sonuç ve kanaat kısmında hizmet vasıta şoförlerine fazla çalışma sürelerinin zamlı ücretlerinin ödemesinin yapıldığı tespitine yer verildiğinden davacının dava açmakta hukuki yararının olmadığından davanın reddine karar verilmiştir.
    D) Temyiz:
    Kararı davacı temyiz etmiştir.
    E) Gerekçe:
     4857 sayılı İş Kanunu’nun “Çalışma süresinden sayılan haller” başlıklı 66. maddesinin “c” bendinde “İşçinin işinde ve her an iş görmeye hazır bir halde bulunmakla beraber çalıştırılmaksızın ve çıkacak işi bekleyerek boş geçirdiği sürelerin çalışma süresinden sayılacağının düzenlendiği, davalı işverenlikte uygulanmakta olan toplu iş sözleşmesi hükmü gereğince haftada 5.5 gün 24 saat esasına göre çalışan işçi yönünden 24 saat çalıştığı gün için yalnızca 3 saat fazla çalışma ücreti ödeme yapılacağı kabul edildiğinde, nispi emredici nitelikteki çalışma süresinin haftalık en çok 45 saat olacağı yönündeki 63. madde hükmü ile 67. maddedeki gece çalışması 7,5 saat üzerinden olmayacaktır.
    Dairemizin yukarıda açıklanan uygulaması nazara alınmadan, işçinin işletmedeki görevi ve çalışma usulü hakkında bir belirleme yapmadan, T.C. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı İş Teftiş Kurulu Müfettişleri tarafından tespit edilen fazla çalışma ücretinin ödendiği belirtilerek aynı işyerinde, aynı görevi yapan bir kısım işçiler hakkında fazla mesai alacağının bulunduğunun tespit edilmesine rağmen bu dosya yönünden Mahkemece davanın reddine karar verilmesi de çelişki doğurmaktadır. Mahkemece fazla çalışma süresini ve alacağının mevcudiyetini irdeleyen denetime elverişli bir bilirkişi raporu alınarak sonucuna göre hüküm kurulmalıdır.
    F) SONUÇ:
    Temyiz olunan kararın, yukarıda yazılı sebepten dolayı BOZULMASINA, bozma nedenine göre diğer temyiz itirazlarının incelenmesine şimdilik yer olmadığına, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 22.05.2018 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.

© 2019 - ÇALIŞMA VE TOPLUM DERGİSİ