İlgili Kanun / Madde
4857 S. İşK/2,17,18-21

T.C
YARGITAY
9. HUKUK DAİRESİ  

Esas No. 2007/29931
Karar No. 2008/7460
Tarihi: 04.04.2008                                
  
l ASIL İŞVERENİN ALT İŞVERENLE BİRLİKTE MÜŞTEREK VE MÜTESELSİL SORUMLU OLMASI
l ASIL İŞVEREN ALT İŞVEREN İLŞKİSİNİN ARAŞTIRILMASININ GEREKMESİ
l  ALT İŞVERENİN DAVAYA DAHİL EDİLMESİ

ÖZETİ: 4857 sayılı İş Kanunu ile asıl işverenin, bu Kanundan, iş sözleşmesinden ve alt işverenin taraf olduğu toplu iş sözleşmesinden doğan yükümlülüklerden sorumlu tutulması şeklindeki düzenleme, asıl işverenin sorumluluğunun genişletilmesi olarak değerlendirilmelidir. Bu durumda, ihbar, kıdem, kötü niyet ve işe iade sonucu işe başlatmama tazminatları ile ücret, fazla çalışma, hafta tatili, bayram ve genel tatili, yıllık izin, ikramiye, pirim, yemek yardımı, yol yardımı gibi tüm işçilik haklarından birlikte sorumluluk esastır. Kanunun kullandığı "birlikte sorumluluk" deyiminden tam teselsülün, dolayısı ile müşterek ve müteselsil sorumluluğun anlaşılması gerekir
Asıl işverenin işe iade karan sonrası isçinin işe başlamak için başvurması ve alt işverenin işe almamasından kaynaklanan işe başlatmama tazminatı ile dört aya kadar boşta geçen süre ücretinden yukarda belirtilen hüküm nedeni ile alt işverenle birlikte sorumluluğu vardır
Mahkemece gerekli belgelerin getirtilmesiyle söz konusu iki şirket arasında asıl işveren alt işverenlik ilişkisinin olup olmadığı araştırılarak, eğer asıl işverenlik ilişkisi bulunduğu kanaatine varılırsa, diğer şirketin dava harçları da yatırılarak davaya dâhil edilmesi için davacıya önel verilerek yargılamaya devam edilmesi ve sonucuna göre bir karar verilmesi gerekir.

DAVA: Davacı, feshin geçersizliğine ve ise iadesine karar verilmesini istemiştir.
Yerel mahkeme, isteği reddetmiştir.
Hüküm süresi içinde davacı avukatı tarafından temyiz edilmiş olmakla, dava dosyası için Tetkik Hâkimi S.Bıçaklı tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Davalılar arasında alt asıl işveren ilişkisi bulunduğunu, aynı işyerinde çalıştığını, davacının is sözleşmesinin geçerli neden olmadan feshedildiğim iddia eden davacı vekili, feshin geçersizliğine ve davacının ise iadesine, ise başlatmama tazminatı ve boşta geçen süre ücretinden davalının sorumluluğuna karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı vekili, davacının kendi isçileri olmadığı, davalı şirkete husumet yöneltilemeyeceği itirazında bulunmuştur.
Mahkemece, belgelere göre davacının Öz Temizeller Fabrika ve Büro Temizlikleri Tahmil Tahliye Çevre Düzenleme Ltd Şti isçisi olduğu değerlendirilerek davanın husumet yokluğundan reddine karar verilmiştir.
4857 sayılı İs Kanununun 2/6 son cümlesi uyarınca asıl işveren, alt işverenin isçilerine karşı o işyeri ile ilgili olarak bu Kanundan, iş sözleşmesinden veya alt işverenin taraf olduğu toplu iş sözleşmesinden doğan yükümlülüklerden alt işverenle birlikte sorumludur. 4857 sayılı İş Kanunu ile asıl işverenin, bu Kanundan, iş sözleşmesinden ve alt işverenin taraf olduğu toplu iş sözleşmesinden doğan yükümlülüklerden sorumlu tutulması şeklindeki düzenleme, asıl işverenin sorumluluğunun genişletilmesi olarak değerlendirilmelidir. Bu durumda, ihbar, kıdem, kötü niyet ve işe iade sonucu işe başlatmama tazminatları ile ücret, fazla çalışma, hafta tatili, bayram ve genel tatili, yıllık izin, ikramiye, pirim, yemek yardımı, yol yardımı gibi tüm işçilik haklarından birlikte sorumluluk esastır. Kanunun kullandığı "birlikte sorumluluk" deyiminden tam teselsülün, dolayısı ile müşterek ve müteselsil sorumluluğun anlaşılması gerekir.
Feshin geçersizliği ve ipe iade davasının alt ve asıl işveren ilişkisinde, her iki işverene birlikte açılması halinde, davacı işçi alt işveren işçisi olup, iş sözleşmesi alt işveren tarafından feshedildiğinden, feshin geçersizliği ve işe iade yükümlülüğü alt işverenindir. Asıl işverenin is ilişkisinde sözleşmenin taraf sıfat bulunmadığından, asıl işverenin işe iade yönünde bir yükümlülüğünden söz edilemez. Asıl işverenin işe iade karan sonrası isçinin işe başlamak için başvurması ve alt işverenin işe almamasından kaynaklanan işe başlatmama tazminatı ile dört aya kadar boşta geçen süre ücretinden yukarda belirtilen hüküm nedeni ile alt işverenle birlikte sorumluluğu vardır.
Somut uyuşmazlıkta, davalı ile dava dışı Öz Temizeller Fabrika ve Büro Temizlikleri Tahmil Tahliye Çevre Düzenleme Ltd Şti arasında temizlik islerinin yapılması için bir sözleşme bulunduğu anlaşılmaktadır. Mahkemece gerekli belgelerin getirtilmesiyle söz konusu iki şirket arasında asıl işveren alt işverenlik ilişkisinin olup olmadığı araştırılarak, eğer asıl işverenlik ilişkisi bulunduğu kanaatine varılırsa, diğer şirketin dava harçları da yatırılarak davaya dâhil edilmesi için davacıya önel verilerek yargılamaya devam edilmesi ve sonucuna göre bir karar verilmesi gerekir.
SONUÇ: Temyiz olunan kararın yukarıda yazılı sebepten BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 04.04.2008 gününde oybirliğiyle karar verildi.