Geç mi kaldık, yetiştirebilecek miyiz, hata yapmadan çıkabilecek miyiz telaşını bir sayıda daha geride bırakıp üçüncü sayımızla sizlere tekrar merhaba dedik. Dergi daha sizlere ulaşmadan dördüncü sayının telaşına kapılmaktan da kendimizi alamadık.
Kendi alanında marka olmuş, temel referans kaynağı haline gelmiş yayınlar, bu yayınların mutfağında göz nuru döken, okuyucunun çok fazla tanımadığı sessiz kahramanlar vardır. Bunlardan birisini, yıllarca Petrol-İş Yıllıkları’nı çıkartan İlyas Köstekli’yi kaybettik. Bu sayıda makalesini okuyacağınız Aziz Çelik büyük bir kadirşinaslıkla makalesini İlyas Köstekli’nin anısına notunu düşerek hepimizi duygulandırdı. Yayın Kurulumuz 30 yılını sendikal araştırma ve eğitimlere veren, kendisini değil eserlerini sürekli ön plana çıkartan İlyas Köstekli’yi saygıyla anıyor, dergimizin bu sayısını onun anısına ithaf ediyoruz.
Bu sayımızın ilk makalesinde Fikret Şenses, University of Washington İktisat Bölümü doktora öğrencisi Murat Koyuncu ile birlikte hazırlamış oldukları “Kısa Dönem Krizlerin Sosyoekonomik Etkileri: Türkiye, Endonezya ve Arjantin Deneyimleri” başlıklı makalesinde kısa dönem ekonomik krizlerin sosyoekonomik etkilerini Endonezya, Arjantin ve Türkiye bağlamında ele almışlardır. Makalede; yazarlar krizlerin etkilerinin ülkeden ülkeye farklılık göstermesinin yarattığı güçlükleri dikkate alarak, krizlerin sosyoekonomik etkilerinin belirlenmesine yönelik bir analitik çerçeve önerisi getirmişlerdir. Çalışmada ağırlıklı olarak kısa dönem krizlerin en belirgin sosyoekonomik etkilerinin neler olduğu, uygulamaya konulan istikrar ve yapısal uyum politikalarının sosyal politika araçlarını kapsam dışı bırakmasının nedenleri irdelenmiştir.
Aziz Çelik, “AB Ülkeleri ve Türkiye’de Gelir Eşitsizliği: Piyasa Dağılımı-Yeniden Dağılımı” başlıklı makalesinde, gelir dağılımının düzeltilmesi sorununa liberalizmin kayıtsız kalmasının piyasanın çöküşünü ve devlet müdahalesini beraberinde getirdiğini, 20. yüzyılın ikinci yarısından sonra ise “bırakınız yapsınlar” görüşünü temel alan piyasa yaklaşımının yeniden gündeme getirildiğini belirterek, gelir eksikliği kavramını, gelir eksikliğini ölçme yöntemlerini açmış, küresel gelir eşitsizliğini kronolojik olarak ortaya koymuştur. Çelik, çizdiği bu teorik çerçeve içerisinde, DİE ve DPT bulgularından hareketle Türkiye’deki gelir eşitsizliğini irdeleyip, “gelir eşitsizliği, sosyal devlet ve kapitalizm modelleri başlığı altında sosyal devlet yoluyla gelir eşitsizliğine müdahalenin sonuçlarını irdeleyip, sosyal devlet çözülüyor mu sorusunu tartışmaya açmıştır.
Nilgün Tunçcan Ongan, “Esneklik Yaklaşımının İstihdam Hacmi Açısından Değerlendirilmesi” başlıklı makalesinde esnek istihdamın öncelikle esnekliğin dışsal boyutunda kendisini gösterdiğini, belirli süreli akit sisteminin yaygınlaşması eğilimi doğurduğunu, belirli süreli iş sözleşmeleriyle ise güvensizlik ve güvencesizlik unsurlarının ön plana çıktığını, bu olgunun, belirli süreli iş sözleşmeleri aracılığıyla koruyucu önlemlerin dışına çıkıldığından hareketle eleştirildiğini, buna karşılık ise gerçek iş güvencesinin “istihdam edilebilirlikle” kendisini göstereceğinin savunulduğunu ortaya koyduktan sonra, liberal esneklik anlayışının ileri sürdüğü, esnekliğin istihdam artışının ön koşulu olduğu tezinin ne ölçü de isabetli olduğunu Avrupa ülkeleri deneyimi ve bir dizi ampirlik bulgu ışığında değerlendirmiştir.
Yüksel Akkaya, yoksulluğu küreselleşme ve sendikasızlaştırmaya etkileri içerisinde değerlendirdiği “’Küreselleşme’ Versus Sendikasızlaştırma ve Yoksullaştırma” başlıklı makalesinde, yoksulların kapitalist üretimin kendisini zorlanmadan yeniden üretebilmesinde yedek sanayi ordusu işlevi gördüklerine dikkati çekerek, küreselleşme sürecinde sendikalı işçilerin ve yoksulluğun azalmasının rastlantısal olmadığını, “küreselleştir, sendikasızlaştır, yoksulaştır” denkleminin sonucu olduğunu belirterek, sendikalı işçi sayısındaki yıllar itibariyle düşüşle yoksulluğun aynı tarihsel kesitteki artışlarını karşılaştırmalı olarak incelemiştir.
Dergimizin iş hukuku bölümünde ise Devrim Ulucan, alt işveren konusunda yapmış olduğu karar incelemesinde, 4857 sayılı yasanın 2. md. düzenleme sonrasında “alt işveren” ve muvazaa kavramını incelemiştir. Ulucan, karar incelemesinde uygulamada işçi kirası niteliğinde olan, fakat hukuken alt işveren ilişkisi içerisinde gösterilmeye çalışılan veya geçici iş ilişkisi olarak nitelendirilen yasa dışı çalışma türlerine rastlanıldığını belirttikten sonra inceleme konusu yapılan kararda Yargıtay’ın “daha önceki kararlarından ayrılarak özelliği bağlamında olayı asıl işveren-alt işveren ilişkisi içerisinde değil, işçi kiralaması olarak” nitelendirilmesinin önemini vurgulamıştır.
Dergimizin bu sayısında İş ve Sosyal Güvenlik Hukukuna ilişkin Hukuk Genel Kurul’u ve Yargıtay kararlarına, yabancı mahkeme kararlarına yer verilmeye devam edilmiş, yeni çıkan kitaplar, kitap kapakları konularak tanıtılmıştır.
Üçüncü sayımızda bizimle bu serüveni yaşayan, dergimize makale gönderen, hakem olarak makaleleri değerlendiren, eleştirilerini gönderen, derginin mutfağında çalışan kısaca zamanını, emeğini veren herkese teşekkür ediyor, dördüncü sayıda yeniden buluşmayı diliyoruz.
Saygılarımızla,
YAYIN KURULU
