Merhaba! 2006 yılını 12. sayımızla noktalıyoruz. 2006 yılının çalışma yaşamında getirip götürdüklerinin değerlendirilmesi elbette yapılacaktır. Çalışma ve Toplum olarak yaşadığımız sürece bulunduğumuz konumdan hareketle müdahil olmaya çalıştık. Sorunlarımızı, çözüm önerilerimizi karınca kararınca sizlerle paylaşmanın gayreti içerisinde olduk.
14 Ekim’de, ülkemizde “Sosyal Politikanın” kurucusu değerli Hocamız Prof. Dr. Cahit Talas’ı yitirdik. Dergimiz Yayın Kurulu, ömrünü sosyal politikaya adamış değerli Hocamıza minnettarlığını göstermek amacıyla, 12. sayımızı Prof. Dr. Cahit Talas’ın anısına çıkartmayı bir vefa borcu, Hocamızın hiçbir biçimde ödenmeyecek emeğine karşı bir saygı ifadesi olarak görmüştür.
Çalışma ve Toplum’un 12. sayısını değerli Hocamızın anısına armağan olarak çıkardığımızdan, olağan formatımızdan biraz olsun ayrılmak zorunda kaldık. Bu sayıya öncelikle değerli Hocamızın “Haluk Dayıgilli” takma adıyla yayımlamış olduğu “Grev Hakkına Dair” başlıklı makaleyle başlıyoruz. Cahit Hocamızın meslektaşları, değerli hocalarımız Prof. Dr. Alparslan Işıklı, Prof. Dr. Mesut Gülmez, Talas Hocamızı anlatan kısa yazılar kaleme aldılar. Kendilerine bir kez daha teşekkür ediyoruz.
“Gözden Geçirilmiş Avrupa Sosyal Şartına Uyum Sağlayabilecek miyiz?” başlıklı makalesinde Prof. Dr. Mesut Gülmez, öncelikle Sosyal Şartın bir “İnsan Hakları Sözleşmesi” olduğunun altını çizmiş, Sosyal Şarta konulan çekinceler ve çekincelerin resmi gerekçelerini tartışmış, çekince koyan diğer ülkelerle ülkemizin koyduğu çekinceleri karşılaştırmış, Sosyal Haklar Avrupa Komitesinin 1992-2004 arasındaki denetiminin bilançosunu çıkarmış, Şarta uyum için yapılan düzenlemeler ile kaldırılmayan aykırılıklardan bazı örnekleri sıraladıktan sonra, Sosyal Şartın eylemli olarak uygulanabilmesinde sendikaların yanı sıra, güvenceye alınan sosyal haklar alanında etkinliklerde bulunan hükümet dışı kuruluşlara da önemli görevler düştüğünü önemle vurgulamıştır.
Prof. Dr. Zeki Erdut, “Enformel İstihdamın Ekonomik, Sosyal ve Siyasal Etkileri” başlıklı makalesinde, günümüzde giderek yaygınlaşan enformel istihdam kavramını açıkladıktan sonra, enformel istihdamı tanımlayan unsurları, enformel istihdamın gerekçelerini, gerçekleşme biçimlerini, ekonomik, sosyal ve siyasal etkilerini tartışmaktadır.
Yrd. Doç. Dr. Recep Kapar, “Enformel Ekonomide Çalışanların Örgütlenmesi ve Sendikalar” başlıklı makalesinde enformel ekonominin kalıcı ve yapısal bir nitelik kazandığını saptadıktan sonra, enformel ekonomide çalışılanların örgütlenme gerekçelerini, örgütlenmenin önündeki engelleri, bu alanda yaşanan gelişmeleri dünyadaki örneklerini irdeleyerek ortaya koymuş, enformel ekonomide çalışanların örgütlenebilmesi için sendikaların gereksinim duyduğu açılımlara işaret ederek, sendikal örgütlülüğün önündeki yasal engellerin kaldırılmasının yanında sendikalarda ciddi bir anlayış değişikliğine de gereksinim olduğuna işaret etmiştir.
“Endüstriyel Uyuşmazlık Biçimi Olarak Grevin Sosyolojik Açıdan Değerlendirilmesi” başlıklı makalesinde Araştırma Görevlisi H. Şebnem Seçer, grevin genellikle hukuki boyutları ile değerlendirildiğini, bu değerlendirmenin yanında grevin sosyolojik tanımının da irdelenmesi gerektiğini belirterek, grevi; uyuşmazlık kavramı, endüstriyel uyuşmazlığın niteliği ve çeşitleri, kolektif eylem kavramları içerisinde ele alıp grevin sosyolojik boyutlarını incelemiştir.
“İşini Kaybetme Kaygısı: İş Güvencesizliği” başlıklı makalesinde Yrd. Doç. Dr. Özlem Çakır, alışılagelmişin dışına çıkarak “iş güvencesizliği” kavramının hukuki boyutuna girmeden kavramı sosyal ve psikolojik boyutları açısından ele alarak, çalışanlar ve işletmeler bakımından ortaya çıkardığı sonuçları irdelemiştir. Çakır, makalesinde iş güvencesizliğinin unsurlarını inceledikten sonra, bu kavramı ele alan değişik yaklaşımları ortaya koyarak, iş güvencesizliğinin nedenlerine ışık tutmuş, iş güvencesizliğinin örgütsel, davranışsal, sosyal sonuçlarını belirlemiştir.
Prof. Dr. Devrim Ulucan ve Öğr. Gör. Seçkin Nazlı, “Yargıtay’ın işçinin istifa ederek sözleşmeli statüsüne geçirilmesi, kıdem ihbar tazminatı”nın tartışıldığı kararını taraf iradelerinin güven teorisine uygun yorumlanması, iş hukukunun temel taşları olan “işçinin korunması” ve “işçi yararına yorum” ilkeleri ile çelişkili beyan yasağına aykırılıkları ve son olarak Yargıtay’ın konuya ilişkin geçmiş kararlarında gözettiği “tarafların irade fesadına uğrayan beyanlarına değil fiili olgulara göre” karar veren yaklaşımı açılarından incelemişlerdir.
Bu sayımızda da yabancı Mahkeme kararlarına yer verilmiş, Bölge İdare Mahkemesi, Danıştay, HGK ve Yargıtay 9., 10., 21. HD’lerinin vermiş olduğu toplam 73 adet karar yayımlanmıştır.
Dergimize gönderilen makaleleri büyük bir özen ve dikkatle değerlendiren, eleştiren isimlerini yayın ilkelerimiz gereği yayımlamadığımız hakemlik yapan Hocalarımıza, hakem eleştirileri doğrultusunda makaleleri üzerinde yeniden araştırmalar yapan yazarlarımıza, her zaman olduğu gibi büyük bir emek veren Birleşik Metal-İş, Basın Yayın Servisindeki arkadaşlarımıza, derginin web sayfasını düzenleyen Kristal-İş Sendikası Eğitim Müdürü Sayın Aziz Çelik’e ve emeği geçen, eleştirileri ve önerileriyle katkı sunan herkese bir kez daha teşekkür ediyor, 13. sayıda da birlikte olmayı diliyoruz.
YAYIN YÖNETMENİ
Murat ÖZVERİ
