• YURT DIŞI HİZMET BORÇLANMASI

    YARGITAY

    21. HUKUK DAİRESİ
       
    Esas No.
    Karar No.
    Tarihi:
     2016/16233
    2017/6023
    11.09.2017
    İlgili Kanun / Madde

    3201 S. YDHBK. /5


     
       
    • YURT DIŞI HİZMET BORÇLANMASI
    •  YURT DIŞI HİZMET BORÇLANMASININ YURT DIŞINDAKİ ÇALIŞMANIN SONA ERDİĞİ TARİHTEN GERİYE DOĞRU GİDİLMEK SURETİYLE BELİRLENMESİNİN YASA GEREĞİ OLDUĞU
     
     
    ÖZETİ   3201 sayılı Yurt Dışında Bulunan Türk Vatandaşlarının Yurt Dışında Geçen Sürelerinin Sosyal Güvenlikleri Bakımından Değerlendirilmesi Hakkında Kanun'un 5.maddesine 17.04.2008 tarih ve 5754 sayılı Kanun'un 79.maddesi ile eklenen (yürürlük tarihi 08.05.2008) 1.fıkraya göre; "Yurt dışındaki sigortalılık sürelerinin tespitinde, bunu belirten ve istek sahibinin ibraz edeceği ispatlayıcı belgelerde kayıtlı bulunan tarihler arasındaki son tarihten geriye doğru olmak üzere gün sayıları esas alınır, bu tespitte 1 yıl 360 gün, 1 ay 30 gün hesaplanır." 
    Somut olayda, davalı Kurum tarafından borçlanmanın "01.05.2000-30.04.2010" tarihlerine mal edilerek yukarıda sözü edilen yasal mevzuata uygun olarak tahakkuk cetvelinin düzenlendiği, zira yurt dışı borçlanmasının, yurt dışındaki çalışmanın sona erdiği tarihten geriye doğru gidilmek sureti ile belirlenmesinin yasa gereği olduğu, bu durumun sigortalının iradesine bırakılamayacağı hususunun göz önünde bulundurulması gerekirken, davacının yurt dışı borçlanma süresinin yeniden belirlenmesine ve buna göre aylığının yeniden hesaplanmasına karar verilmiş olması hatalıdır.
     
         
                   

    Davacı, borçlanmak suretiyle ödediği prim günlerinin yargı kararıyla ... sigorta başlangıç tarihi olarak kabul edilip kesinleşen 24.03.1980 tarihinden itibaren 3600 gün olacak şekilde intibakıyla yaşlılık aylığının buna göre bağlanması gerektiğinin tespitine karar verilmesini istemiştir.
    Mahkeme ilamında belirtildiği şekilde, isteğin kabulüne karar vermiştir.
    Hükmün davalı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan sonra düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okundu, işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tesbit edildi.

    Dava, davacının 3600 günlük yurt dışında borçlanmasının 24.03.1980-24.03.1990 tarihlerine mal edilmesi ve yaşlılık aylığı hesaplanırken bu tarihlerin dikkate alınması istemine ilişkindir. 
    Mahkemece davanın kabulü ile, "davacının borçlanmak suretiyle ödediği prim günlerinin yargı kararıyla ... Sigorta Başlangıç tarihi olarak kabul edilip kesinleşen 24.03.1980 tarihinden itibaren 3600 gün olacak şekilde intibakıyla borçlanma tahaakkuk cetvelinin buna göre düzeltilmesi; davacının düzeltilen bu borçlanma tarih aralıklarına göre aylık bağlamaya esas yıllık kazanç dönemlerinin tespitiyle yaşlılık aylığının buna göre bağlanması gerektiğinin tespitine" karar verilmiştir.
    Dosyadaki kayıt ve belgelerden, ... 8.İş Mahkemesi'nin 05.06.2014 tarihli 2014/302E, 1252K sayılı kararı ve Yargıtay 21.HD'nin12.11.2014 tarih, 2014/21393E, 26857K sayılı ilamı ile davacının yurt dışındaki sigortalı çalışmasının başlangıç tarihi olan 24.03.1980 tarihinin ...'de sigorta başlangıç tarihi olduğunun ve 20.12.2012 tarihini takip eden aybaşından itibaren yaşlılık aylığına hak kazandığının tespitine karar verildiği, 05.08.2011-19.08.2011 tarihleri arasında 506 sayılı Yasa kapsamında çalışması olduğu, 27.06.2012 tarihinde davalı Kuruma müracaat ederek yurt dışında geçen çalışmalarından 3600 günü borçlanmak istediğini beyan ettiği, "01.05.2000-30.04.2010" tarihleri arasındaki 3600 gün için tahakkuk cetvelinin düzenlendiği, davacının itiraz etmeden borçlanma tutarını ödediği anlaşılmaktadır.
    3201 sayılı Yurt Dışında Bulunan Türk Vatandaşlarının Yurt Dışında Geçen Sürelerinin Sosyal Güvenlikleri Bakımından Değerlendirilmesi Hakkında Kanun'un 5.maddesine 17.04.2008 tarih ve 5754 sayılı Kanun'un 79.maddesi ile eklenen (yürürlük tarihi 08.05.2008) 1.fıkraya göre; "Yurt dışındaki sigortalılık sürelerinin tespitinde, bunu belirten ve istek sahibinin ibraz edeceği ispatlayıcı belgelerde kayıtlı bulunan tarihler arasındaki son tarihten geriye doğru olmak üzere gün sayıları esas alınır, bu tespitte 1 yıl 360 gün, 1 ay 30 gün hesaplanır." 
    Somut olayda, davalı Kurum tarafından borçlanmanın "01.05.2000-30.04.2010" tarihlerine mal edilerek yukarıda sözü edilen yasal mevzuata uygun olarak tahakkuk cetvelinin düzenlendiği, zira yurt dışı borçlanmasının, yurt dışındaki çalışmanın sona erdiği tarihten geriye doğru gidilmek sureti ile belirlenmesinin yasa gereği olduğu, bu durumun sigortalının iradesine bırakılamayacağı hususunun göz önünde bulundurulması gerekirken, davacının yurt dışı borçlanma süresinin yeniden belirlenmesine ve buna göre aylığının yeniden hesaplanmasına karar verilmiş olması hatalıdır.
    Mahkemece, bu maddi ve hukuki olgular göz önünde tutulmaksızın eksik inceleme ve araştırma ile yazılı şekilde hüküm kurulması usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
    O halde, davalı Kurumun bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
    SONUÇ: Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, 11.09.2017 gününde oybirliğiyle karar verildi.

© 2019 - ÇALIŞMA VE TOPLUM DERGİSİ