YARGITAY
9. HUKUK DAİRESİ |
|
Esas No.
Karar No.
Tarihi: |
2011/17212
2011/12315
26.04.2011 |
İlgili Kanun / Madde
2821 S.SK/61 |
|
- SENDİKA AİDAT ALACAĞI
- ÜYE LİSTESİNİN İŞVERENE GÖNDERİLMESİNİN GEREKMESİ
- FAİZİN BAŞLANGICI
|
|
ÖZETİ Toplu İş Sözleşmelerinde kesilen aidatın ne zaman sendikaya yatırılacağı hususu düzenlenmiş ise ayrıca ihtara gerek kalmadan bu tarihlerden itibaren faize karar verilmeli, düzenlenmemiş ise taraf sendikanın işvereni temerrüde düşürmesi gerekir. Dava tarihinden önce sendika tarafından işverenin temerrüde düşürülmesi söz konusu değil ise dava ve ıslah tarihi temerrüt tarihini oluşturmaktadır.
Somut olayda davacı sendika ile davalı işveren arasında imzalanan Toplu İş Sözleşmelerinde sendika aidatlarının ne şekilde ve hangi sürede sendika adına yatırılacağı düzenlenmiştir. Ancak davacı sendikanın her toplu iş sözleşmesi döneminde yasa ve toplu iş sözleşmeleri uyarınca üyesi olan işçilerin listesini, sendika tüzüğüne göre üyelerin sendikaya ödemeyi kabul ettikleri üyelik aidatı miktarını ve banka hesap numarasını davalı işverene gönderip göndermediği anlaşılamamaktadır. Öncelikle mahkemece bu hususlar araştırılmalıdır. Sendika bu belge ve bilgileri davalı işverene göndermediği takdirde Toplu İş Sözleşmelerinde belirtilen ödeme tarihine göre faiz isteminde bulunamayacaktır. 20.09.2001 tarihli yazı ile sendika tarafından davalıya on dokuz adet üye kayıt fişinin gönderilmesi, 2822 sayılı Yasanın 13.maddesi uyarınca yapılmış bir bildirimin olup, 2861 sayılı Yasanın 61. maddesi anlamında bildirim olarak değerlendirilemez.
Ayrıca 2821 sayılı Sendikalar Kanunu'nun 61/2. fıkrasında sendika üyelik aidatının bir ay içerisinde sendikaya gönderilmesi öngörülmüş ise de; yukarıda açıklandığı şeklide kanunda işverene bir aylık ödeme süresi öngörülmesi temerrüt için yeterli görülmemiş, işverenin ayrıca temerrüde düşürülmesi gerektiği kabul edilmiştir. Mahkemece yapılacak araştırma sonucuna göre sendika tarafından, açıklanan belge ve bilgilerin işverene gönderilmediği tespit edilir ise, dava tarihinden önce davalının temerrüde düşürüldüğü iddia edilmemesi karşısında, dava tarihinden, ıslahla artırılan kısım için ıslahtan itibaren faiz yürütülmesi gerekir iken, yazılı şekilde eksik araştırma ve inceleme ile hüküm kurulması hatalıdır.
SONUÇ: |
|
|
|
|
|
|
|
|
DAVA :Davacı, 11.02.2002 tarihinden dava tarihine kadar ödenmesi gereken
1000 TL aidat alacağının ait oldukları aylardan bir ay sonra başlayacak en yüksek işletme kredisi faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini istemiştir.
Yerel mahkeme, isteği hüküm altına almıştır.
Hüküm süresi içinde davalı avukatı tarafından temyiz edilmiş olmakla, dava dosyası için Tetkik Hâkimi O.F.Tüfek tarafından düzenlenen rapor dinlendikten soma dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Davacı vekili, davalı işverenin 2821 sayılı Yasanın 61.maddesi gereğince üyelerden kestiği /kesme zorunluluğunda bulunduğu aidatları, kestiği tarihten itibaren 1 ay içinde davacı sendikanın hesabına yatırma zorunluluğu bulunduğu, Belediye'nin yetki belgesi tarihi olan 11.02.2002 tarihinden, dava tarihine kadar ödenmesi gereken 1000 TL aidat alacağının ait oldukları aylardan bir ay sonra başlayacak en yüksek işletme kredisi faizi ile birlikte davalıdan tahsilini istemiştir.
Davalı vekili, davanın zamanaşımına uğradığı, 2004 yılında yapılan mahalli idareler seçimlerinden soma yönetimin değiştiği, yeni yönetim zamanında sendika üyesi işçilerin kendi istekleri ile üyelikten istifa ettikleri, sendika üyelik aidatlarının Belediye Başkanlığınca kesilmediğini, bu nedenle sendikaya ve işçilere karşı belediyenin yükümlülüğü olmadığını, belirterek davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
Mahkemece, 14.827,15 TL aidat alacağının ait oldukları aylarda bir ay sonra başlayacak en yüksek banka işletme kredisi faizleri ile davalı Belediye Başkanlığından alınarak davacı Sendikasına verilmesine karar verilmiştir.
Hüküm süresi içerisinde davalı vekili tarafından, temyiz edilmiştir.
Sendikalar Kanunu'nun 61. maddesinin birinci fıkrasında: "İşyerinde uygulanan toplu iş sözleşmesinin tarafı olan işçi sendikasının, toplu iş sözleşmesi yapılmamışsa veya sona ermişse yetki alan işçi sendikasının yazılı talebi ve aidatı kesilecek sendika üyesi işçilerin listesini vermesi üzerine, işveren sendika tüzüğü uyarınca üyelerin sendikaya ödemeyi kabul ettikleri üyelik aidatını ve Toplu İş Sözleşmesi Grev ve Lokavt Kanunu gereğince sendikaya ödenmesi gerekli dayanışma aidatını, işçilere yapacağı ücret ödemesinden kesmeye ve kestiği aidatın nevini belirterek tutarını ilgili sendikaya göndermeye mecburdur." Aynı maddenin ikinci fıkrasında ise, "Yukarıdaki fıkra gereğince sendika tüzüğüne uygun olarak kesilmesi istenen aidatı kesmeyen işveren ilgili sendikaya karşı kesmediği veya kesmesine rağmen bir ay içinde ilgili kuruluşa göndermediği miktar tutarınca genel hükümlere göre sorumlu olduktan başka aidatı sendikaya verinceye kadar bankalarca işletme kredilerini uygulanan en yüksek faizi ödemek zorundadır" denilmektedir.
O halde; 2821 sayılı Sendikalar Kanunu'nun 61/1.maddesine göre bir işyerinde veya işletmede toplu iş sözleşmesi yapmak için 2822 sayılı Toplu İş Sözleşmesi Grev ve Lokavt Kanunu'nun 16. maddesi uyarınca yetki belgesi alan işçi sendikası, yetki belgesine konu işyeri veya işletmede çalışan üyesi işçilerin listesini, sendika tüzüğüne göre üyelerin sendikaya ödemeyi kabul ettikleri üyelik aidatını ve sendikanın banka hesap numarasını işverene bildirmesi ve bu listeye göre üyelik aidatını kesilmesini ve sendikanın banka hesabına yatırmasını istemesi gerekir. Sendika bu belge ve bilgileri davalı işverene göndermediği takdirde Toplu İş Sözleşmelerinde belirtilen ödeme tarihine göre faiz isteminde bulunamayacaktır.
Borçlar Kanunu'nun "Borçlunun temerrüdü" başlıklı 101. maddesinin birinci fıkrasında "Muaccel bir borcun borçlusu alacaklının ihtarı ile mütemerrit olur. " ikinci fıkrasında ise "Borcun ifa edileceği gün müttefikan tayin edilmiş veya muhafaza edilen bir hakka istinaden iki taraftan birisi bunu usulen ihbarda bulunmak suretiyle tespit etmiş ise, mücerret bu günün hitamı ile borçlu mütemerrit olur. " hükümleri yer almaktadır.
Toplu İş Sözleşmelerinde kesilen aidatın ne zaman sendikaya yatırılacağı hususu düzenlenmiş ise ayrıca ihtara gerek kalmadan bu tarihlerden itibaren faize karar verilmeli, düzenlenmemiş ise taraf sendikanın işvereni temerrüde düşürmesi gerekir. Dava tarihinden önce sendika tarafından işverenin temerrüde düşürülmesi söz konusu değil ise dava ve ıslah tarihi temerrüt tarihini oluşturmaktadır.
Somut olayda davacı sendika ile davalı işveren arasında imzalanan Toplu İş Sözleşmelerinde sendika aidatlarının ne şekilde ve hangi sürede sendika adına yatırılacağı düzenlenmiştir. Ancak davacı sendikanın her toplu iş sözleşmesi döneminde yasa ve toplu iş sözleşmeleri uyarınca üyesi olan işçilerin listesini, sendika tüzüğüne göre üyelerin sendikaya ödemeyi kabul ettikleri üyelik aidatı miktarını ve banka hesap numarasını davalı işverene gönderip göndermediği anlaşılamamaktadır. Öncelikle mahkemece bu hususlar araştırılmalıdır. Sendika bu belge ve bilgileri davalı işverene göndermediği takdirde Toplu İş Sözleşmelerinde belirtilen ödeme tarihine göre faiz isteminde bulunamayacaktır. 20.09.2001 tarihli yazı ile sendika tarafından davalıya on dokuz adet üye kayıt fişinin gönderilmesi, 2822 sayılı Yasanın 13.maddesi uyarınca yapılmış bir bildirimin olup, 2861 sayılı Yasanın 61. maddesi anlamında bildirim olarak değerlendirilemez.
Ayrıca 2821 sayılı Sendikalar Kanunu'nun 61/2. fıkrasında sendika üyelik aidatının bir ay içerisinde sendikaya gönderilmesi öngörülmüş ise de; yukarıda açıklandığı şeklide kanunda işverene bir aylık ödeme süresi öngörülmesi temerrüt için yeterli görülmemiş, işverenin ayrıca temerrüde düşürülmesi gerektiği kabul edilmiştir. Mahkemece yapılacak araştırma sonucuna göre sendika tarafından, açıklanan belge ve bilgilerin işverene gönderilmediği tespit edilir ise, dava tarihinden önce davalının temerrüde düşürüldüğü iddia edilmemesi karşısında, dava tarihinden, ıslahla artırılan kısım için ıslahtan itibaren faiz yürütülmesi gerekir iken, yazılı şekilde eksik araştırma ve inceleme ile hüküm kurulması hatalıdır.
SONUÇ: Temyiz olunan kararın yukarıda yazılı sebepten
BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 26.04.2011 gününde oybirliğiyle karar verildi.