İlgili Kanun / Madde
2821 S.SK/61

T.C
YARGITAY
9. HUKUK DAİRESİ

Esas No. 2010/24515
Karar No. 2010/26221
Tarihi: 28.09.2010                     
 
l SENDİKA ADİDATI ÖDEME TARİHİNİN TİS DE BELİRLENMESİ
l FAİZİN BAŞLANGICI
l SENDİKA ÜYE LİSTESİNİN HER TİS DÖNEMİNDE İŞVERENE VERİLMESİNİN GEREKMESİ

ÖZETİ Borçlar Kanunu'nun "Borçlunun temerrüdü" başlıklı 101. maddesinin birinci fıkrasında "Muaccel bir borcun borçlusu alacaklının İhtarı ile mütemerrit olur. " İkinci fıkrasında ise "Borcun ifa edileceği gün müttefikan tayin edilmiş veya muhafaza edilen bir hakka istinaden iki taraftan birisi bunu usulen ihbarda bulunmak suretiyle tespit etmiş ise, mücerret bu günün hitamı ile borçlu mütemerrit olur. " hükümleri yer almaktadır.
Toplu İş Sözleşmelerinde kesilen aidatın ne zaman sendikaya yatırılacağı hususu düzenlenmiş ise ayrıca ihtara gerek kalmadan bu tarihlerden itibaren faize karar verilmeli, düzenlenmemiş ise taraf sendikanın işvereni temerrüde düşürmesi gerekir. Dava tarihinden önce sendika tarafından işverenin temerrüde düşürülmesi söz konusu değil ise dava ve ıslah tarihi temerrüt tarihini oluşturmaktadır.
Davacı sendika ile davalı işveren arasında imzalanan Toplu İş Sözleşmelerinde sendika aidatlarının ne şekilde ve hangi sürede davacı sendika adına yatırılacağı ayrıntılı ve açık şekilde düzenlenmiştir.
Ancak dosya kapsamından; davacı sendikanın her toplu iş sözleşmesi döneminde yasa ve toplu iş sözleşmeleri uyarınca üyesi olan işçilerin listesi ve banka hesap numarasını davalı işverene gönderip göndermediği anlaşılamamaktadır, bu husus araştırılarak, sonucuna göre yukarıdaki açıklamalar uyarınca yapılacak değerlendirme ile karar verilmesi gerekir iken eksik inceleme ile verilen karar hatalı olup bozmayı gerektirmiştir

DAVA: Davacı, sendika aidat alacağının ödetilmesine karar verilmesini istemiştir.
Yerel mahkeme, isteği hüküm altına almıştır.
Hüküm süresi içinde davalı avukatı tarafından temyiz edilmiş olmakla, dava dosyası için Tetkik Hâkimi O.F.Tüfek tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Davacı vekili dava dilekçesinde Belediye'nin sendika adına işçilerden kestiği aidatları 2821 sayılı yasanın 61. maddesinde öngörülen süre içinde ödemediği gibi, sendika tarafından gönderilen 21.03.2001 tarihli ihtarnameye rağmen de ödeme yapılmadığını, belirterek, aidat alacağının ait oldukları (kesildikleri) aylardan bir ay sonra başlayacak en yüksek işletme kredisi faizleri ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesi talep etmiştir
Davalı vekili cevap dilekçesinde, sendikanın gerek asıl alacak ve gerekse işlemiş faiz alacaklarının zamanaşımına uğradığını, ihtarnamenin bu dava ile bir ilgisinin bulunmadığını, ayrıca her toplu iş sözleşmesinin imzalanmasından sonra TİS tarafı olan işçi sendikasının üyelerinin liste ve banka hesap numaralarını yazılı olarak işverene bildirmesi gerekirken bildirmediğini davanın reddi gerektiğini savunmuştur.
Mahkemece, davalı Belediye Başkanlığınca işçilerden kesilen ve davacı sendikaya ödenmeyen aidat miktarlarının yıl ve ay itibariyle bildirildiği, 2821 Sayılı Kanun'un 61. maddesine göre işveren tarafından kesilen aidatlar bir ay içinde davacı sendikaya gönderilmediğinden davalı belediyenin bu tarihten itibaren temerrüde düştüğü, 2001 yılından itibaren işçi sendika ve dayanışma aidatlarının ödenmediği gerekçesi ile davanın kabulüne karar vermiştir.
Karar davalı tarafından, zamanaşımı nedeniylede davacı taleplerinin reddedilmesi gerektiği, davacı Sendikanın Sendikalar Kanunu'nun 61. Maddesi uyarınca üyelerinin listesinin ve banka hesap numarasının belediye bildirildiğine ilişkin bir belgeye rastlanmadığı, davaya konu taleplerin haksız ve mesnetsiz olduğu gerekçesi temyiz edilmiştir.
Dava, 2821 Sendikalar Kanunun 61. Maddesi uyarınca açılmış bulunan sendika üyelik aidat alacağının tahsili istemine ilişkindir.
Sendikalar Kanunu'nun 61. maddesinin birinci fıkrasında: "İşyerinde uygulanan toplu iş sözleşmesini tarafı olan işçi sendikasının, toplu iş sözleşmesi yapılmamışsa veya sona ermişse yetki alan işçi sendikasının yazılı talebi ve aidatı kesilecek sendika üyesi işçilerin listesini vermesi üzerine, işveren sendika tüzüğü uyarınca üyelerin sendikaya ödemeyi kabul ettikleri üyelik aidatını ve Toplu İş Sözleşmesi Grev ve Lokavt Kanunu gereğince sendikaya ödenmesi gerekli dayanışma aidatını, işçilere yapacağı ücret ödemesinden kesmeye ve kestiği aidatın nevini belirterek tutarını ilgili sendikaya göndermeye mecburdur." Aynı maddenin ikinci fıkrasında ise, "Yukarıdaki fıkra gereğince sendika tüzüğüne uygun olarak kesilmesi istenen aidatı kesmeyen işveren ilgili sendikaya karşı kesmediği veya kesmesine rağmen bir ay içinde ilgili kuruluşa göndermediği miktar tutarınca genel hükümlere göre sorumlu olduktan başka aidatı sendikaya verinceye kadar bankalarca işletme kredilerini uygulanan en yüksek faizi ödemek zorundadır" denilmektedir.
O halde; 2821 sayılı Sendikalar Kanunu'nun 61/1.maddesine göre bir işyerinde veya işletmede toplu iş sözleşmesi yapmak için 2822 Sayılı Toplu İş Sözleşmesi Grev ve Lokavt Kanununun 16. Maddesi uyarınca yetki belgesi alan işçi sendikası, yetki belgesine konu işyeri veya işletmede çalışan üyesi işçilerin listesini, sendika tüzüğüne göre üyelerin sendikaya ödemeyi kabul ettikleri üyelik aidatını ve sendikanın banka hesap numarasını işverene bildirmesi ve bu listeye göre üyelik aidatını kesilmesini ve sendikanın banka hesabına yatırmasını istemesi gerekir.
Borçlar Kanunu'nun "Borçlunun temerrüdü" başlıklı 101. maddesinin birinci fıkrasında "Muaccel bir borcun borçlusu alacaklının İhtarı ile mütemerrit olur. " İkinci fıkrasında ise "Borcun ifa edileceği gün müttefikan tayin edilmiş veya muhafaza edilen bir hakka istinaden iki taraftan birisi bunu usulen ihbarda bulunmak suretiyle tespit etmiş ise, mücerret bu günün hitamı ile borçlu mütemerrit olur. " hükümleri yer almaktadır.
Toplu İş Sözleşmelerinde kesilen aidatın ne zaman sendikaya yatırılacağı hususu düzenlenmiş ise ayrıca ihtara gerek kalmadan bu tarihlerden itibaren faize karar verilmeli, düzenlenmemiş ise taraf sendikanın işvereni temerrüde düşürmesi gerekir. Dava tarihinden önce sendika tarafından işverenin temerrüde düşürülmesi söz konusu değil ise dava ve ıslah tarihi temerrüt tarihini oluşturmaktadır.
Davacı sendika ile davalı işveren arasında imzalanan Toplu İş Sözleşmelerinde sendika aidatlarının ne şekilde ve hangi sürede davacı sendika adına yatırılacağı ayrıntılı ve açık şekilde düzenlenmiştir.
Ancak dosya kapsamından; davacı sendikanın her toplu iş sözleşmesi
döneminde yasa ve toplu iş sözleşmeleri uyarınca üyesi olan işçilerin listesi ve banka hesap numarasını davalı işverene gönderip göndermediği anlaşılamamaktadır, bu husus araştırılarak, sonucuna göre yukarıdaki açıklamalar uyarınca yapılacak değerlendirme ile karar verilmesi gerekir iken eksik inceleme ile verilen karar hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ: Temyiz olunan kararın yukarıda yazılı sebepten BOZULMASINA,
peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 28.09.2010 gününde oybirliğiyle
karar verildi.