YARGITAY
9. HUKUK DAİRESİ |
|
Esas No.
Karar No.
Tarihi: |
2016/23470
2016/16527
22.09.2016 |
İlgili Kanun / Madde
6356 S. STS/4
|
|
- İŞKOLU TESPİTİNE İTİRAZ DAVASINDA İŞVEREN İŞKOLUNDA FAALİYET GÖSTERİLEN SENDİKALAR VE BAKANLIĞIN TARAF GÖSTERİLMESİNİN ZORUNLU OLDUĞU
- İŞKOLU TESPİTİNE İTİRAZ DAVASINDA YETKİLİ MAHKEMENİN İŞYERİNİN BULUNDUĞU İŞ MAHKEMESİ OLDUĞU
|
|
ÖZETİ 6356 sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu’nun 4. Maddesi uyarınca İşkolu tespitini, işveren veya üyesi bulunduğu işveren sendikası, işyerinde faaliyet gösteren veya göstermeyi amaçlayan işçi sendikaları ve işyerinde çalışan işçiler talep edebilir. Bakanlıkça verilen işkolu tespit kararı, Resmi Gazetede yayımlanır. Bu tespite karşı ilgililer (başvurmakta menfaati bulunan), kararın yayımını takip eden onbeş gün içinde işyerinin bulunduğu yerdeki iş davalarına bakmakla görevli mahkemede dava açabilirler.
Görüldüğü gibi iş kolu tespitine itirazda taraf olarak işveren ve işkolunda faaliyet gösteren sendikalar ile birlikte, işkolu tespit işlemini yapan bakanlığın taraf olarak gösterilmesi zorunludur. Dava konusu şey üzerinde kim veya kimler hak sahibi ise, dava da bu hakka uymakla yükümlü olan kişilere karşı açılması gereklidir. Bir kimsenin davacı veya davalı sıfatına sahip olup olmadığı tıpkı hakkın mevcut olup olmadığının tayininde olduğu gibi maddi hukuka göre belirlenir.
.
|
|
|
|
|
|
|
|
|
DAVA : Davacı, Bakanlıkça tespit edilen iş kolu müvekkilimin ağırlıklı olarak yapmış olduğu hizmet türleri ve faaliyetlerini kapsamadığını müvekkil firmanın iş yerlerinde çalışan sayıları tespit edilerek yapılan faaliyetlerin yeniden belirlenmesi ve iş kolunun buna göre tespitine karar verilmesini istemiştir.
Yerel mahkemece, davanın reddine karar verilmiştir.
Hüküm süresi içinde davacı avukatı tarafından temyiz edilmiş olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
A) Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili;...’nca iş kolu tespiti istemli başvuru üzerine davalı kurumca yapılan inceleme sonucu 16.01.2015 tarihli resmi gazetede yayımlanan, 2015/1 sayılı kararla; merkezi ".....İ" ile ".........İSTANBUL" adreslerinde kurulu bulunan işyerlerinde muhasebe ve bürokratik işlemlere ilişkin işlerin yapıldığı, bu işlerin asıl işe yardımcı iş niteliği taşıdığı, ayrıca büro işçilerince limanlarda tahmil-tahliye işlerinin yapıldığı, bu nedenle yapılan işlerin İşkolları Yönetmeliği'nin 16 sıra numaralı "gemi yapımı ve deniz taşımacılığı, ardiye ve antrepoculuk" iş kolunda yer aldığı tespit edildiği, İşbu karar davalı kurumca 19.01.2015 tarih ve 267 42869 / 102/ | 156 sayılı yazı ile müvekkilime gönderilmiş ve 30.01.2015 tarihinde, müvekkil firmaca tebellüğ edildiğini, Bakanlıkça tespit edilen iş kolu müvekkilimin ağırlıklı olarak yapmış olduğu hizmet türleri ve faaliyetlerini kapsamadığını, müvekkil firmanın iş yerlerinde çalışan sayıları tespit edilerek yapılan faaliyetlerin yeniden belirlenmesi ve iş kolunun buna göre tespitine karar verilmesini istemiştir.
B) Davalı Cevabının Özeti:
Davalı ..... vekili; davanın süresinde açılmadığını bu nedenle reddi gerektiğini, ..... tarafından, davacı şirketin işkolu tespitine yönelik yapılan başvuru üzerine yapılan incelemelerde; şirkete ait ....... adreslerindeki işyerlerinde muhasebe ve bürokratik işlerle ilgili işlemler yapıldığı, bu işlerin asıl işlere yardımcı iş niteliği taşıdığı, ayrıca büro işçilerince limanlarda tahmil - tahliye işleri yapıldığını, ... tarafından 19 Aralık 2012 tarihli, 28502 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan “İşkolları Yönetmeliği”nin amacı 18.10.2012 tarihli ve 6356 sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanununun 4. maddesinde sayılan işkollarına hangi işlerin gireceğini tespit etmek olduğunu, işkolu tespitleri de bu yönetmelikte sınırlı sayıda belirtilen işkollarına göre yapıldığını, ayrıca yönetmeliğe göre bir işyerinde yürütülen asıl işe yardımcı işler de, asıl işin girdiği işkolundan sayıldığını, yapılan incelemeler sonucu davacı şirkete ait işyerlerinde yapılan işin ilgili yönetmelikte sayılan “Gemi yapımı ve deniz taşımacılığı, ardiye ve antrepoculuk” işkoluna girdiğinin tespit edildiğini belirterek; davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
C) Yerel Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece, toplanan kanıtlar ve bilirkişi raporuna dayanılarak, davacı şirketin iş kolu itirazının haklı olmadığı ve bu kapsamda iş kolu değişikliğini gerektirir bir işin söz konusu olmadığı kanaatine varıldığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
D) Temyiz:
Kararı davacı vekili temyiz etmiştir.
E) Gerekçe:
6356 sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu’nun 4. Maddesi uyarınca İşkolu tespitini, işveren veya üyesi bulunduğu işveren sendikası, işyerinde faaliyet gösteren veya göstermeyi amaçlayan işçi sendikaları ve işyerinde çalışan işçiler talep edebilir. Bakanlıkça verilen işkolu tespit kararı, Resmi Gazetede yayımlanır. Bu tespite karşı ilgililer (başvurmakta menfaati bulunan), kararın yayımını takip eden onbeş gün içinde işyerinin bulunduğu yerdeki iş davalarına bakmakla görevli mahkemede dava açabilirler.
Görüldüğü gibi iş kolu tespitine itirazda taraf olarak işveren ve işkolunda faaliyet gösteren sendikalar ile birlikte, işkolu tespit işlemini yapan bakanlığın taraf olarak gösterilmesi zorunludur. Dava konusu şey üzerinde kim veya kimler hak sahibi ise, dava da bu hakka uymakla yükümlü olan kişilere karşı açılması gereklidir. Bir kimsenin davacı veya davalı sıfatına sahip olup olmadığı tıpkı hakkın mevcut olup olmadığının tayininde olduğu gibi maddi hukuka göre belirlenir.
6100 sayılı HMK.’un 114/1.d maddesi uyarınca “Tarafların, taraf ve dava ehliyetine sahip olmaları” dava şartıdır. Aynı kanunun devam eden 115/2 maddesine göre ise “Mahkeme, dava şartı noksanlığını tespit ederse davanın usulden reddine karar verir. Ancak, dava şartı noksanlığının giderilmesi mümkün ise bunun tamamlanması için kesin süre verir. Bu süre içinde dava şartı noksanlığı giderilmemişse davayı dava şartı yokluğu sebebiyle usulden reddeder”.
Dava işkolu tespitine itiraz davası olup tespiti yapılan iş kolunda yer alan sendikaların dava sonucundan etkilenecek olmaları sebebiyle davaya dahil edilmesi gereklidir. Mahkemece tespit kararından etkilenecek işyerlerinde örgütlenmiş veya işkolu tespit kararında işyerinin girdiği işkolu olarak gösterilen "sendikaların davaya dahil edilerek göstereceği deliller ve karşı deliller-toplanıp birlikte bir değerlendirme yapılmalıdır. Taraf teşkili sağlanmadan karar verilmesi hatalıdır.
F) Sonuç:
Temyiz olunan kararın, yukarıda yazılı nedenlerden dolayı BOZULMASINA, bozma sebebine göre sair temyiz itirazlarının bu aşamada incelenmesine yer olmadığına, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine 22.09.2016 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.