• İŞİN YAPILDIĞI YERDEKİ İŞ MAHKEMESİNİN YETKİLİ MAHKEME OLMASI

    YARGITAY
    22. HUKUK DAİRESİ
     
    Esas No.
    Karar No.
    Tarihi:
    2012/29206
    2013/26621
    26.11.2013
    İlgili Kanun / Madde
    4857 S. İşK/2
       
    • İŞİN YAPILDIĞI YERDEKİ İŞ MAHKEMESİNİN YETKİLİ MAHKEME OLMASI
    • İŞYERİNİN TANIMI
     
    ÖZETİ İş mahkemesinin görevi kapsamında bulunan bir dava, dava tarihinde davalının ikametgâhının bulunduğu veya işçinin işini yaptığı yerdeki iş mahkemesi veya iş davalarına bakmakla görevli asliye hukuk mahkemesinde açılmalıdır.
                Yetkili mahkemenin belirlenmesinde önemli olan işin yapıldığı işyeri tanımına, 5521 sayılı Kanun'da yer verilmemiştir. İşyeri, 4857 sayılı İş Kanunu'nun 2. maddesinde düzenlenmiştir. Buna göre, işveren tarafından mal veya hizmet üretmek amacıyla maddi olan ve olmayan unsurlar ile işçinin birlikte örgütlendiği birime işyeri denir. İşverenin işyerinde ürettiği mal veya hizmet ile nitelik yönünden bağlılığı bulunan ve aynı yönetim altında örgütlenen yerler (işyerine bağlı yerler) ile dinlenme, çocuk emzirme, yemek, uyku, yıkanma, muayene ve bakım, beden ve mesleki eğitim ve avlu gibi diğer eklentiler ve araçlar da işyerinden sayılır. İşyeri, işyerine bağlı yerler, eklentiler ve araçlar ile oluşturulan iş organizasyonu kapsamında bir bütündür. Bir yer, ancak işin niteliği ve yürütümü bakımından işyerine bağlı bulunmaktaysa, o işyerinden sayılacaktır.
     
                 

               
    DAVA             :Davacı, borçlu olmadığının tespitine karar verilmesini istemiştir.
                             Mahkeme, davayı yetki yönünden reddetmiştir.
                             Hüküm süresi içinde davacı avukatı tarafından temyiz edilmiş olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi F. Benli tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
                Davacı, davalılara ait  olan Lüleburgaz'da bulunan işyerinde 2008-2010 yılları arasında çalıştığını,  işe  girerken  kendisinden   teminat  senedi  olarak  alınan  senede istinaden   Biga İcra Müdürlüğünün 2011/2357 esas sayılı dosyası üzerinden  aleyhine icra takibi başlatıldığını, davalı  işverene  herhangi  bir borcunun bulunmadığını  ileri  sürerek borçlu olmadığının tespitine karar verilmesini  istemiştir.
                Davalılar vekili, her  iki  davalının da ikametgahının Biga olduğunu belirterek  yetkisizlik  kararı  verilmesini   talep  etmiştir.
                Mahkemece, davalıların adresinin Biga sınırları dahilinde olduğu, icra takibinin  Biga İcra Dairelerinde yürütüldüğü gerekçesiyle davanın yetki yönünde reddine karar verilmiştir.
                Kararı davacı vekili temyiz etmiştir.
                Dosya içeriğine göre, yetkili mahkemenin hangi iş mahkemesi olduğu uyuşmazlık konusudur.
    5521 sayılı İş Mahkemeleri Kanunu'nun 5. maddesi uyarınca, iş mahkemelerinde açılacak her dava, açıldığı tarihte dava olunanın Türk Medeni Kanunu gereğince ikametgâhı sayılan yer mahkemesinde bakılabileceği gibi, işçinin işini yaptığı işyeri için yetkili mahkemede de bakılabilir. Bunlara aykırı sözleşme geçerli değildir.
                İş mahkemesinin görevi kapsamında bulunan bir dava, dava tarihinde davalının ikametgâhının bulunduğu veya işçinin işini yaptığı yerdeki iş mahkemesi veya iş davalarına bakmakla görevli asliye hukuk mahkemesinde açılmalıdır.
                Yetkili mahkemenin belirlenmesinde önemli olan işin yapıldığı işyeri tanımına, 5521 sayılı Kanun'da yer verilmemiştir. İşyeri, 4857 sayılı İş Kanunu'nun 2. maddesinde düzenlenmiştir. Buna göre, işveren tarafından mal veya hizmet üretmek amacıyla maddi olan ve olmayan unsurlar ile işçinin birlikte örgütlendiği birime işyeri denir. İşverenin işyerinde ürettiği mal veya hizmet ile nitelik yönünden bağlılığı bulunan ve aynı yönetim altında örgütlenen yerler (işyerine bağlı yerler) ile dinlenme, çocuk emzirme, yemek, uyku, yıkanma, muayene ve bakım, beden ve mesleki eğitim ve avlu gibi diğer eklentiler ve araçlar da işyerinden sayılır. İşyeri, işyerine bağlı yerler, eklentiler ve araçlar ile oluşturulan iş organizasyonu kapsamında bir bütündür. Bir yer, ancak işin niteliği ve yürütümü bakımından işyerine bağlı bulunmaktaysa, o işyerinden sayılacaktır.
    Somut olayda; davalıların ikametgahı   Biga'da  bulunmakta  ise  de, davacı iş  görme edimini Lüleburgaz'da ifa ettiğini ileri sürmektedir. Mahkemece, davalı şirketin Lüleburgaz'da şube ve işyeri bulunup bulunmadığı, davacının iş görme edimini Lüleburgaz'da  yerine  getirip  getirmediği   araştırılmaksızın  eksik  inceleme  ile  yetkisizlik  kararı   verilmiş  olması   isabetsizdir.
                SONUÇ: Temyiz olunan kararın, yukarıda yazılı sebepten dolayı BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine 26.11.2013 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.
     

© 2019 - ÇALIŞMA VE TOPLUM DERGİSİ