T.C.
YARGITAY 9.Hukuk Dairesi
YARGITAY   İLAMI
ESAS      NO              :2004/1127
KARAR NO            :2004/11276
MAHKEMESİ       : İstanbul 6.İş Mahkemesi
TARİHİ                   : 17.11.2003
NO                            : 388-622
DAVACI                 : Sezai Keleş adına Avukat Süleyman Uz
DAVALILAR         :   l.Erta   Mekanik   İsı   Endüstrisi   Taah.SanTic.AŞ.adına   Avukat
Bünyanıin Türkgeldi 2. Tepe İnşaat San.AŞ.adına Avukat Ethem Kurt 3.PoIat İnşaat
Tic.AŞ.adına Avukat Yusuf Çetin 4.Türkiye İş Bankası AŞ.adına Avukat Safiye Gümüş
5.Erta Mekanikısı Endüstrisi Tic.Ltd.Şti. Ali Oğuz
DAVA                      :Taraflar arasındaki ihbar ve kıdem tazminatı, fazla çalışma ve izin ücreti
ile icra inkar tazminatının ödetilmesi davasının yapılan yargılaması sonunda; ilamda yazılı nedenlerle gerçekleşen miktarın faiziyle birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine ilişkin hüküm süresi içinde temyizen incelenmesi l.Tepe İnşaat 2.Polat İnşaat avukatlarınca istenilmesi ve Polat İnşaat Avukatmca da duruşma talep edilmesi üzerine dosya incelenerek işin duruşmaya tabi olduğu anlaşılmış ve duruşma için 11.5.2004 Salı günü tayin edilerek taraflara çağrı kağıdı gönderilmişti. Duruşma günü davalı adına Avukat Erdal Özyıldırım ile karşı taraf adına Avukat Süleyman Uz geldiler. Duruşmaya başlanarak hazır bulunan avukatların sözlü açıklamaları dinlendikten sonra duruşmaya son verilerek dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
YARGITAY     KARARI
1-Davacı işçi,27.12.1999-3.7.2000 tarihleri arasında davalılardan Erta İnşaat AŞ' nin taşeron,Tepe İnşaat AŞ'nin asıl işveren olduğu Kartal Alışveriş Merkezi1 inşaatı işyerinde çalışmışjş sözleşmesi feshedilmeksizin 3.7.2000-21.2.2001 arası yine aynı taşeronun işçisi olarak davalılardan Polat İnşaat AŞ "nin asıl işveren olduğu bir başka inşaat işyerinde görev yapmıştır.Tş sözleşmesi haklı bir neden olmaksızın davalı işverence 21.2.2001 tarihinde feshedilmiştir.
Bu davada asıl işverenler ile taşeron davalı gösterilmiş ve ihbar ,kıdem tazminatları ile ödenmeyen işçilik hakları talep edilmiştir.Mahkemece alt işveren ile her iki asıl işveren yönünden isteklerin kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Davalı Tepe İnşaat AŞ.davacının Erta İnşaat AŞ işçisi olarak çalıştıktan sonra alt işveren tarafından başka işyerlerinde de çalıştırıldığını,bu şekilde 1475 sayılı İş Kanununun l/son maddesinde belirtilen "münhasıran o işyerinde veya eklentilerinde" çalıştırma şartının gerçekleşmediğini, bu nedenle asıl işveren-alt işveren ilişkisinin bulunmadığı belirterek kararı temyiz etmiştir.
Somut olayda davacı işçi, sürekli olarak aynı taşerona bağlı olmakla birlikte uzun süre Tepe İnşaat AŞ 'nin üstlendiği inşaat işyerinde çalışmış,son olarak aynı taşerona nezdinde Polat İnşaat işyerinde kısa bir süre görev yapmış ve iş sözleşmesi bu işyerinde çalışırken feshedilmiştir. 1475 sayılı İş Kanununun l/son maddesinde 'Bir işverenden belirli bir işin bir bölümünde veya eklentilerinde iş alan ve işçilerini münhasıran o işyerinde ve eklentilerinde çalıştıran diğer işverenin kendi işçilerine karşı o işyeri ile ilgili ve bu kanundan veya hizmet aktinden   doğan   yüklenimlerinden   asıl   işverenle   birlikte   sorumludur'   kuralına       yer
verilmiştir.Davacının iş sözleşmesi davalılardan Tepe İnşaat AŞ işyerinden ayrılışında feshedilmemiştir. Dolayısıyla 3.7.2000 tarihinde davacı işçi ihbar ve kıdem tazminatları ile izin alacağına hak kazanmış değildir. Bu nedenle taşeron yönünden dahi bu tarih itibarıyla anılan tazminat ve işçilik haklarını ödeme yükümlülüğü bulunmamaktadır.Bir başka anlatımla 3.7.2000 tarihinde iş ilişkisi devam ettiğine göre anılan tazminat ve işçilik hakları henüz doğmamıştır. Asıl işveren - alt işveren ilişkisinde asıl işverenin sorumluluğu ise, alt işverenin o işyeri ile ilgili doğan yükümlülükleri ile sınırlı olduğundan davalı Tepe İnşaat AŞ nin ihbar tazminatı ve izin ücreti alacağından iş yeri devri söz konusu olmadığından ileride doğacak kıdem tazminatından 1475 sayılı Yasanın 14/2 maddesi gereğince sorumlu tutulması doğru olmaz. Mahkemece, dava konusu ihbar ve kıdem tazminatları ile izin alacağından davalı Tepe İnşaat AŞ sorumlu tutulmamıştır.Karar bu yönüyle isabetlidir.
Öte yandan davacının fazla çalışma ücretinden Tepe inşaata ait işyerinde çalışılan süreyle sınırlı olarak asıl işveren konumundaki Tepe İnşaat AŞ ile taşeron birlikte sorumlu tutulmalıdır.Gerçekten davacının alt işveren tarafından bir başka işyerinde görevlendirildiği 3.7.2000 tarihi itibarıyla bu alacak doğmuş durumdadır ve feshe bağlı olmayan bu işçilik alacağını yasa uyarınca asıl işveren ile alt işveren müştereken müteselsilen üstlenmiş durumdadır.Mahkemece anılan dönemle ilgili olarak yasaya uygun şekilde karar verilmiştir.Bu açıdan davalılardan Tepe İnşaat AŞ nin tüm temyiz itirazları yerinde değildir.
2- Mahkemece davacı işçinin alt işverenin değişik İşyerlerinde geçen çalışmalarına göre hesaplanan ihbar ve kıdem tazminatları ile izin alacağından alt işveren ile birlikte davalılardan Polat İnşaat AŞ müştereken müteselsilen sorumlu tutulmuştur.
Kararı, davalılardan Polat İnşaat AŞ vekili ise, kendilerinin asıl işveren olduğu işyerinde davacı işçinin 3.7.2000-21.2.2001 tarihleri arasında yaklaşık yedi ay çalıştığı halde başka işyerleri ve başka işverenler nezdinde geçen tüm çalışmalardan sorumlu tutulmasının hatalı olduğu yönünde temyiz etmiştir.
Somut olayda asıl işverenler arasında yapılmış bir işyeri devri bulunmamaktadır.Davacı işçi alt işverenin görevlendirmesi üzerine bir asıl işverene ait işyerinden alınmış ve başka bir asıl işveren nezdinde çalışmaya başlamıştır.Bu nedenle davalı Polat inşaat AŞ sadece kendi işyerinde geçen çalışmalar sebebiyle doğan işçilik haklarından sorumlu tutulmahdır.Davacının kıdem tazminatı ve izin alacağına hak kazanıl abi İm es i için gereken bir yıllık çalışma şartı bu işyeri bakımından gerçekleşmemiştir. 1475 sayılı İş Kanununda asıl işveren ile alt . işverenin birlikte sorumluluğuna gidilebilmesi için 'o işyeri ile ilgili1 bir yükümlülüğün doğmuş olması gerekir. Bu nedenle davalı Polat İnşaat AŞ nin kıdem tazminatları ile izin alacağından sorumlu tutulması hatalı olmuştur.
Davacının Polat İnşaat AŞ işyerinde çalıştığı süre dikkate alındığında 4 haftalık ücreti tutarında ihbar tazminatı-talep hakkı bulunmaktadır.Diğer taraftan alt işverene bağlı çalışılan süre gözetildiğinde yine aynı süre için ihbar tazminatı hesabı yapılmalıdır.Böyle olunca somut olayda hak kazanılan ihbar tazminatından alt işveren ile birlikte davalı Polat İnşaat AŞ nin birlikte sorumlu tutulmuş olması da isabetlidir.
"Ivlârikemece, hüküm altına alınan kıdem tazminatı ile izin alacağından davalılardan
Polat İnşaat AŞ nin sorumlu tutulması hatalı olup kararın bu yönden bozulması gerekmiştir. SONUÇ: Temyiz olunan kararın yukarıda yazılı sebepten BOZULMASINA, Davalı
yararına    takdir    edilen    375.000.000    TL.duruşma    avukatlık    parasının    karşı    tarafa
yükletilmesine, peşin  alınan temyiz harcının  istek  halinde  ilgiliye  iadesine,     11.5.2004
gününde oybirliği ile karar verildi