İlgili Kanun / Madde
4857 S.İşK/18-21

T.C.
YARGITAY
9. HUKUK DAİRESİ  

Esas No. 2005/11207
Karar No. 2005/15432
Tarihi: 02.05.2005         
                       
l FESHİN SON ÇARE OLARAK DÜŞÜNÜLMESİ
l DAVACININ NİTELİKLERİNE UYGUN İŞ BULUNAMAMASI
l GEÇERLİ FESİH

ÖZETİ: Davacı işçinin iş sözleşmesi, davalı şirketin birleşme dolayısıyla yaşamış olduğu organizasyonel değişiklikten ötürü halen yapmakta olduğu pozisyona ihtiyaç kalmamasından ötürü fesh-olunmuştur. Fesih sebebi açıktır. Avea ve Aycell Şirketlerinin birleşmesinden sonra Network Uygulama Departman müdürü davacının TT-TİM İletişim Hizmetleri AŞ’de çalıştırıldığı tartışmasızdır. Davalı şirketin ihtiyacı bir kişiliktir. O göreve de başkası getirilmiştir. Davacı geçici olarak Genel Müdürlük Danışmanlık Ofisinde istihdam edilmiştir. Üst düzey yönetici olan davacıya uygun bir iş bulunamayınca 9 ay sonra sözleşmesi son çare olarak feshedilmiş bu eylem durum organizasyon şemasıyla da kanıtlanmamıştır. Fesih geçerli sebeple olmuştur.

DAVA: Davacı,  feshin geçersizliği ve işe iadesine karar verilmesini istemiştir.
Yerel mahkeme, isteği kabul etmiştir. 
Hüküm süresi içinde davalı avukatı tarafından temyiz edilmiş olmakla dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Davacı işçi, iş sözleşmesinin geçerli sebep olmadan  feshedildiğini ileri sürerek feshin geçersizliği ile işe iadesine ve buna bağlı tazminat ile boşta geçen süre ücretinin hüküm altına alınması isteğinde bulunmuştur.
Davalı işveren feshin yeniden yapılanma işin ve işyerinin gereklerinden ve işyeri organizasyonundan kaynaklandığından söz ederek davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Mahkemece fesih nedenleri hiçbir kuşkuya yer vermeyecek şekilde somut olarak ortaya konması gerekeceği feshin son çare olarak düşünülmesi gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmiştir.
Hüküm davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
4857 Sayılı İş Kanunu’nun 18.maddesinde iş sözleşmesinin işveren tarafından işletmenin,işyerinin ve işin gereklerinden kaynaklanan geçerli bir sebebe dayanılarak feshedilebileceği düzenlenmiştir.İşletmeyi veya işyerini etkileyen objektif nedenlerle ortaya çıkan işgücü fazlalığı sonucunda, işçinin işyerinde çalışma olanağı ortadan kalkmış ise fesih için  geçerli bir  sebebin varlığından söz edilir.İşveren amaç ve içeriğini belirlemekte serbest olduğu işletmesel kararlar alabilir.Ancak, işletmesel karar sonucunda, tedbir olarak düşünülen feshin zorunlu hale gelmiş olması gerekir.Başka bir anlatımla işverenin fesih konusunda keyfi kararları yargı denetimine tabidir.
Öte yandan, işletmesel kararla varılmak istenen hedefe fesihten başka bir yolla ulaşmak mümkün ise fesih için geçerli bir nedenden söz edilemez.Fazla çalışmalar kaldırılarak,işçinin rızası ile esnek çalışma biçimleri getirilerek,işçiyi başka işte çalıştırarak yada  meslek içi eğitime tabi tutarak amaca ulaşma olanağı var iken feshe başvurulmaması gerekir. Kısaca, “fesih son çare olmalıdır” (ultima ratio)  ilkesi gözetilmelidir.
4857 sayılı İş Kanunu’nun 20/2.maddesine göre feshin geçerli bir nedene dayandığını ispat yükümlülüğü işverene aittir.İşveren, işletmesel kararı uygulamak için aldığı tedbirin feshi zorunlu kıldığını kanıtlamalıdır.İş akdi feshedilen işçi,feshin başka bir sebebe dayandığını ileri sürdüğü taktirde, bu iddiasını ispatla yükümlüdür.
Somut olayda  davacı işçinin iş sözleşmesi, davalı şirketin birleşme dolayısıyla yaşamış olduğu organizasyonel değişiklikten ötürü halen yapmakta olduğu pozisyona ihtiyaç kalmamasından ötürü fesholunmuştur. Fesih sebebi açıktır. Avea ve Aycell Şirketlerinin birleşmesinden sonra Network Uygulama Departman müdürü davacının TT-TİM İletişim Hizmetleri AŞ’de çalıştırıldığı tartışmasızdır. Davalı şirketin ihtiyacı bir kişiliktir. O görevede başkası getirilmiştir. Davacı geçici olarak Genel Müdürlük Danışmanlık Ofisinde istihdam edilmiştir. Üst düzey yönetici olan davacıya uygun bir iş bulunamayınca 9 ay sonra sözleşmesi son çare olarak fesh edilmiş bu eylem durum organizasyon şemasıylada kanıtlanmamıştır. Fesih geçerli sebeple olmuştur.
4857 Sayılı İş Kanunun 20/3.maddesi uyarınca Dairemizce aşağıdaki şekilde hüküm kurmak gerekmiştir. 
HÜKÜM :  Yukarda açıklanan gerekçe ile;                                         
1-) İstanbul 6.İş Mahkemesinin 10.3.2005 T, 2004/828 E, 2005/108 sayılı kararının BOZULARAK ORTADAN KALDIRILMASINA,
2-) Davanın REDDİNE, 
3-) Harç peşin alındığından yeniden alınmasına yer olmadığına,
4-) Davacının yapmış olduğu 39.00 YTL yargılama giderinin üzerinde bırakılmasına, davalının yaptığı yargılama giderinin davacıdan tahsili ile davalıya ödenmesine,                                          
5-) Karar tarihinde yürürlükte bulunan tarifeye göre350 YTL ücreti vekaletin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
6-) Peşin alınan temyiz harcının isteği halinde davalıya iadesine, kesin olarak 2.5.2005 tarihinde oybirliği ile karar verildi.