İlgili Kanun / Madde
1475S.İş.K/13,14,26,35,42,41,54
T.C.
YARGITAY
9. HUKUK DAİRESİ
Esas No: 2004/16986
Karar No: 2005/12117
Tarihi: 05.04.2005
l
EMEKLİLİK ÖNCESİ VE SONRASI SÜRELERİN TOPLAMI ÜZERİNDEN KIDEM TAZMİNATI
l
ÜCRETİN YÜZDE USLÜYLE ÖDENDİĞİ DURUMLARDA FAZLA ÇALIŞMA ÜCRETİ
l
ÜCRETİN ÖDENMEMESİ HAKLI FESİH
ÖZETİ: İşyerinde yüzde ya da bahşiş usulü ücret ödenmesi halinde hafta tatili ile bayram ve genel tatil ücretlerinin zamlı kısmının hesaplanarak ödenmesi gerekir. Mahkemece bilirkişiden ek rapor alınarak anılan ücretler hesaplanmalı ve hüküm altına alınmalıdır..
Davacı işçinin ödenmeyen hafta tatili ile bayram ve genel tatil ücretleri sebebiyle iş sözleşmesini feshi haklı nedene dayandığından emeklilik sonrası çalışmaları için de kıdem tazminatına hak kazandığının kabulü gerekir. 1475 sayılı İş Kanununun 14/2 maddesine göre kıdem tazminatı hesabında işverenin bir veya değişik işyerlerinde geçen hizmetlerinin toplamı üzerinden kıdem tazminatı ödenmesi gerektiğinden, davacı işçinin emeklilik öncesi ve sonrası hizmetleri birleştirilmek suretiyle kıdem tazminatı isteğinin kabulüne karar verilmelidir.
DAVA: Taraflar arasındaki kıdem tazminatı ile yıllık izin ücreti, hafta tatili, bayram ve genel tatil gündeliklerinin ödetilmesi davasının yapılan yargılaması sonunda; ilamda yazılı nedenlerle gerçekleşen miktarın faiziyle birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine ilişkin hüküm süresi içinde temyizen incelenmesi taraflar avukatlarınca istenilmesi ve davalı Turistik Sayanora Ltd.Şti.avukatınca da duruşma talep edilmesi üzerine dosya incelenerek işin duruşmaya tabi olduğu anlaşılmış ve duruşma için 5.4.2005 Salı günü tayin edilerek taraflara çağrı kağıdı gönderilmişti. Duruşma günü davalı adına kimse gelmedi. Karşı taraf adına Avukat K. K geldi. Duruşmaya başlanarak hazır bulunan avukatın sözlü açıklaması dinlendikten sonra duruşmaya son verilerek dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
- Dosyadaki yazılara toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre, davalının tüm temyiz itirazlarıyla davacının aşağıdaki bentlerin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde değildir.
- Davacı işçi 1982 yılında davalıya ait işyerinde çalışmaya başlamış ve 31.1.2000 tarihinde emekli olmasına rağmen ara vermeksizin çalışmasına devam etmiştir. 12.4.2002 tarihli dilekçe ile ödenmeyen işçilik haklarından söz ederek iş sözleşmesini haklı olarak feshettiğini bildirmiştir. Bu davada kıdem tazminatı ile izin, hafta tatili, bayram ve genel tatil ücreti isteklerinde bulunulmuştur. Mahkemece, emeklilik sebebiyle iş ilişkisinin sonlandığı 2000 yılına kadar olan hizmetleri için kıdem tazminatı hesaplatılmış ve hüküm altına alınmıştır. Bu tarihten sonraki çalışmaları ayrı bir iş sözleşmesi olduğundan ve emeklilik sebebiyle fesihte kıdem tazminatının ödenmemesinin sonraki iş ilişkisi yönünden haklı fesih imkanı vermediği gerekçesiyle emeklilik sonrası çalışmaları için kıdem tazminatı isteğinin reddine karar verilmiştir. Davacının hafta tatili ile bayram ve genel tatil ücretlerinin de reddi cihetine gidilmiştir.
- Öncelikle belirtmek gerekir ki, taraflar tanıklarının anlatımlarına göre işyerinde bazı hafta tatillerinde ve yine bir kısım bayram ve genel tatillerde çalışıldığı anlaşılmaktadır. Bu konuyla ilgili olarak düzenlenen bilirkişi raporlarında da çalışmaların varlığından söz edilmiş, ancak yüzde usulü ücret ödenmesi ve bahşiş alınması sebebiyle bu çalışmaların karşılığının ödenmiş olduğu şeklinde sonuca gidilmiştir. İşyerinde yüzde ya da bahşiş usulü ücret ödenmesi halinde hafta tatili ile bayram ve genel tatil ücretlerinin zamlı kısmının hesaplanarak ödenmesi gerekir. Mahkemece bilirkişiden ek rapor alınarak anılan ücretler hesaplanmalı ve hüküm altına alınmalıdır.
- Davacı işçinin ödenmeyen hafta tatili ile bayram ve genel tatil ücretleri sebebiyle iş sözleşmesini feshi haklı nedene dayandığından emeklilik sonrası çalışmaları için de kıdem tazminatına hak kazandığının kabulü gerekir. 1475 sayılı İş Kanununun 14/2 maddesine göre kıdem tazminatı hesabında işverenin bir veya değişik işyerlerinde geçen hizmetlerinin toplamı üzerinden kıdem tazminatı ödenmesi gerektiğinden, davacı işçinin emeklilik öncesi ve sonrası hizmetleri birleştirilmek suretiyle kıdem tazminatı isteğinin kabulüne karar verilmelidir.
SONUÇ: Temyiz olunan kararın yukarıda yazılı sebepten BOZULMASINA, davacı yararına takdir edilen 400 YTL.duruşma avukatlık parasının karşı tarafa yükletilmesine, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 5.4.2005 gününde oybirliği ile karar verildi.