İlgili Kanun / Madde
818 S.BK/41-44

T.C
YARGITAY
          10. HUKUK DAİRESİ 

Esas No: 2005/11343
Karar No: 2006/699
Tarihi:      06.02.2006

 l AYNI İŞYERİNDE BİRDEN FAZLA İŞ KAZASINA UĞRAMA
l İŞ GÖREMEZLİK  ORANININ TESPİTİ
l DIŞ TAVANIN TESPİTİ

ÖZETİ: Birden çok iş kazasına uğrama halinde sigortalıya gelir bağlanırken “Balthazard” formülü uygulanmakta olup; sigortalıda oluşan sürekli iş göremezlik derecesi, ayrı ayrı zamanlarda meydana gelen iş kazası sonucu ortaya çıkan iş göremezlik derecelerinin toplamı kadar olmamaktadır. İş kazalarının ilkinde %16.2, ikincisinde %8 olmasına rağmen sürekli iş göremezlik derecesi ikisinin toplamı %24.2 değil, %22.9'dur. Bu nedenle tavan hesabı yapılırken Baithazard formülünün her kazaya yansıyan oranının saptanması gerekir.

DAVA: Kurumun rücu alacağının dış tavanını oluşturan sigortalının gerçek zarar hesabının;, 05.04.1991 tarihli ilk iş kazası nedeniyle gelire girme tarihinden itibaren %1_6.2 sürekli iş göremezlik durumu ve bu kaza nedeniyle işverenin %50 kusur durumu esas alınarak ikinci iş kazasının olduğu 23.06.1999 tarihine kadar hesaplanmalı, bu tarihten sonra "ise Balthazard formülü uyarınca belirlenen %22.9 toplam sürekli iş göremezlik derecesinin ilk kazaya icabet eden oranı ve %50 kusura göre hesap yapılarak ilk iş kazası-nedeniyle işverenin sorumlu olduğu toplam miktar belirlenmelidir.
23.06.1999 tarihli ikinci iş kazası nedeniyle işverenin sorumlu olduğu' gerçek zarar ise; Barlthazard formülü uyarınca belirlenen %22.9 -toplam sürekli iş göremezlik derecesinin ikinci kazaya isabet eden "oranı ve bu kaza nedeniyle işverenin %60 kusuruna göre ikinci kaza tarihinden itibaren hesap yapılarak belirlenmelidir.

Davacı iş kazası sonucu sürekli iş göremezlik durumuna giren sigortalıya bağlanan peşin değerli gelirler ile yapılan harcama ve ödemeler nedeniyle uğranılan Kurum zararının rücuan ödetilmesini istemiştir.
Mahkeme,  ilâmında belirtildiği şekilde isteği hüküm altına almıştır.
Hükmün, taraflar Avukatı tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi Hatice Kamışlık tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
Dava; aynı işyerinde meydana gelen 05.04.1991 tarihli iş kazasında %16.2, 23.06.1999 tarihli iş kazasında %8 oranında sürekli iş göremezlik durumuna giren sigortalıya, gelir bağlanmasına ilişkin belge içeriğine göre Balthazard formülü uyarınca belirlenen % 22.9 toplam sürekli iş göremezlik derecesi dikkate alınarak bağlanan peşin değerli gelirlerin ve yapılan masrafların tazminine ilişkin olup, davanın yasal dayanağı 506 Sayılı Yasanın 26. maddesidir.
Birden çok iş kazasına uğrama halinde sigortalıya gelir bağlanırken "Balthazard" formülü uygulanmakta olup; sigortalıda oluşan sürekli iş göremezlik derecesi, ayrı ayrı zamanlarda meydana gelen iş kazası sonucu ortaya çıkan iş göremezlik derecelerinin toplamı kadar olmamaktadır. İş kazalarının ilkinde % 16.2, ikincisinde % 8 olmasına rağmen sürekli iş göremezlik derecesi ikisinin toplamı % 24.2 değil, % 22.9'dur. Bu nedenle tavan hesabı yapılırken Baithazard formülünün her kazaya yansıyan oranının saptanması gerekir.
Kurumun rücu alacağının dış tavanını oluşturan sigortalının gerçek zarar hesabının;, 05.04.1991 tarihli ilk iş kazası nedeniyle gelire girme tarihinden itibaren %1_6.2 sürekli iş göremezlik durumu ve bu kaza nedeniyle işverenin %50 kusur durumu esas alınarak ikinci iş kazasının olduğu 23.06.1999 tarihine kadar hesaplanmalı, bu tarihten sonra "ise Balthazard formülü uyarınca belirlenen %22.9 toplam sürekli iş göremezlik derecesinin ilk kazaya icabet eden oranı ve %50 kusura göre hesap yapılarak ilk iş kazası-nedeniyle işverenin sorumlu olduğu toplam miktar belirlenmelidir.
23.06.1999 tarihli ikinci iş kazası nedeniyle işverenin sorumlu olduğu' gerçek zarar ise; Barlthazard formülü uyarınca belirlenen %22.9 -toplam sürekli iş göremezlik derecesinin ikinci kazaya isabet eden "oranı ve bu kaza nedeniyle işverenin %60 kusuruna göre ikinci kaza tarihinden itibaren hesap yapılarak belirlenmelidir. Tavan hesabı yapılırken hükme dayanak alınan 05.05.2005 tarihli bilirkişi raporundaki hesap unsurlarının aynen dikkate alınması gereçti unutulmamalıdır Öte yandan 05.04.1991 tarihli iş kazasında %16.2 oranında sürekli iş göremezlik durumuna giren sigortalıya bağlanan gelirlerin tahsili amacıyla işveren aleyhine Kurumca rücu davası açılıp açılmadığı araştırılmalıdır. Rücu davası açılmış ise; ilgili davada kesinleşen kusur ve hesap öğeleri dikkate alınarak yukarıda belirtilen açıklamalar da dikkate alınarak gerçek zarar miktarı tespit edilmelidir. Ayrıca Kurumdan her bir kaza karşılığı olan .peşin sermaye değerli gelir sorulmak ve ilk iş kazası nedeniyle % 50, ikinci iş kazası nedeniyle % 60 kusur oranı uyarlanarak iç ve dış tavan kontrolü de yapılarak hasıl olacak sonuca göre karar verilmelidir.
Mahkemece açıklanan maddi ve hukuki olgular üzerinde durulmadan yazılı şekilde hüküm kurulması usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde, tarafların bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek hâlinde davalıya iadesine, 06/02/2006 gününde oybirliğiyle karar verildi.