İlgili Kanun / Madde
4857 S.İşK/2, 12,18-21
2821 S.SenK/31

T.C.
YARGITAY
9. HUKUK DAİRESİ                                                                       

Esas No: 2005/8465
Karar No: 2005/13371
Tarihi: 14.04.2005       

l ALT İŞVERENLİK SÖZLEŞMESİNİN MUVAZAALI OLMASI
l HUSUMET
l BELİRLİ SÜRELİ İŞ SÖZLEŞMESİ İÇİN GEREKLİ OBJEKTİF KOŞULLARIN OLUŞMAMASI
l GEÇERSİZ FESİH
l FESHİN SENDİKAL NEDENLERE DAYANMASI
l İADE TAZMİNATININ 12 AYLIK ÜCRET OLARAK BELİRLENMESİ

ÖZETİ: Dosyadaki bilgi ve belgelere göre taşeronluk sözleşmesinin muvaazalı olduğunun kabul edilmesi yerindedir. Ancak bu durumda davacı işçi başından beri B. Balata AŞ.nin işçisi olduğuna göre taşeron olarak yer alan davalı Ltd. Şti. hakkındaki davanın reddine karar verilmesi ve hükmün davalı AŞ. hakkında kurulması gerekirken herhangi bir ayrım yapılmadan her iki davalı hakkında hüküm kurulması hatalıdır.
Davacının asgari ücretle ve işçi olarak davalı AŞ. işyerinde çalıştığı iş sözleşmesinin belirli süreli olması için 4857 sayılı İş Yasası’nın 12. maddesinde yer alan objektif koşulların oluşmadığı anlaşıldığından mahkemece feshin geçersizliğine karar verilmesi yerindedir. Ancak davalı işyerinde 93 işçinin Nisan 2004 tarihinde sendikaya üye olduğu, sendikanın üyelikleri 17.2.2004 tarihinde işverene bildirmesi üzerine davacı ve tüm sendika işyeri işçileri sendikadan istifa etmeleri için baskı yapıldığı ve istifa etmeyenlerin tamamının iş sözleşmelerinin feshedildiği dosya içeriğinden anlaşılmakla, davacının işe başlatmama tazminatının bir yıllık ücreti tutarında belirlenmesi gerekirken, feshin sendikal nedene dayalı olmadığı belirtilerek işe başlatmama tazminatının dört aylık ücreti tutarında belirlenmesi hatalıdır.

DAVA: Davacı, feshin geçersizliğine ve işe iadesine karar verilmesini istemiştir.
Yerel mahkeme, isteği kabul etmiştir.
Hüküm süresi içinde taraflar avukatlarınca temyiz edilmiş olmakla dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
  Davacı iş sözleşmesinin sendikal nedenle feshedildiğini ileri sürerek 4857 sayılı İş Yasasının 18 ve devamı maddeleri gereğince feshin geçersizliği ile işe iadesine, işe başlatmama tazminatının bir yıllık ücreti tutarında belirlenmesini ve boşta geçen süre için ücret isteğinde bulunmuştur.
  Davalı işveren B. Balata AŞ. davacının taşeron olan diğer davalı işçisi olduğunu, diğer davalı E. Yedek Parça Ltd.Şti. ise belirli süreli hizmet aktinin sona ermesi üzerine yenilenmemesi üzerine iş sözleşmesinin sona erdiğini savunarak davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
  Mahkemece, davalılar arasındaki taşeronluk sözleşmesinin muvazaalı olduğu feshin de geçerli nedene dayanmadığı kabul edilerek davacının işe iadesine karar verilmiştir.
  Dosyadaki bilgi ve belgelere göre taşeronluk sözleşmesinin muvaazalı olduğunun kabul edilmesi yerindedir. Ancak bu durumda davacı işçi başından beri Beşer Balata AŞ.nin işçisi olduğuna göre taşeron olarak yer alan davalı Ltd.Şti. hakkındaki davanın reddine karar verilmesi ve hükmün davalı AŞ.hakkında kurulması gerekirken herhangi bir ayrım yapılmadan her iki davalı hakkında hüküm kurulması hatalıdır.
  Davacının asgari ücretle ve işçi olarak davalı AŞ. işyerinde çalıştığı iş sözleşmesinin belirli süreli olması için 4857 sayılı İş Yasasının 12. maddesinde yer alan objektif koşulların oluşmadığı anlaşıldığından mahkemece feshin geçersizliğine karar verilmesi yerindedir. Ancak davalı işyerinde 93 işçinin Nisan 2004 tarihinde sendikaya üye olduğu, sendikanın üyelikleri 17.2.2004 tarihinde işverene bildirmesi üzerine davacı ve tüm sendika işyeri işçileri sendikadan istifa etmeleri için baskı yapıldığı ve istifa etmeyenlerin tamamının iş sözleşmelerinin feshedildiği dosya içeriğinden anlaşılmakla, davacının işe başlatmama tazminatının bir yıllık ücreti tutarında belirlenmesi gerekirken, feshin sendikal nedene dayalı olmadığı belirtilerek işe başlatmama tazminatının dört aylık ücreti tutarında belirlenmesi hatalıdır.
Bu nedenlerle 4857 sayılı İş kanunun 20/3. maddesi uyarınca dairemizce aşağıdaki şekilde karar verilmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan gerekçe ile;
1. İzmir 2. İş Mahkemesinin kararının BOZULARAK ORTADAN KALDIRILMASINA,
2. Davalı Erkan Yedek Parça Ltd.Şti. hakkındaki davanın REDDİNE,
3. Feshin GEÇERSİZLİĞİNE ve davacının İŞE İADESİNE,
4. Davacının yasal süre içinde başvurusuna rağmen davalı işverence süresi içinde işe başlatılmaması halinde ödenmesi gereken tazminat miktarının davacının kıdemi, fesih nedeni dikkate alınarak takdiren davacının bir yıllık brüt ücreti tutarında belirlenmesine,
5. Davacı işçinin işe iadesi için işverene süresi içinde müracaatı halinde hak kazanılacak olan ve kararın kesinleşmesine kadar en çok 4 aya kadar ücret ve diğer haklarının davalıdan tahsili gerektiğinin tespitine,
6. Harç peşin alındığından yeniden alınmasına yer olmadığına,
7. Davacının yapmış olduğu 147.00 YTL. yargılama giderinin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine, davalının yaptığı yargılama giderinin üzerinde bırakılmasına,
8. Karar tarihinde yürürlükte bulunan tarifeye göre 350.00 YTL.ücreti vekaletin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
9. Peşin alınan temyiz harcının isteği halinde ilgilisine iadesine kesin olarak 14.4.2005 tarihinde oybirliği ile karar verildi.